New York Public Library

Jullie hadden nog één blog van mij te goed over de studiereis naar New York en de opgedane ervaringen. De grootste bibliotheek (en meest prestigieuze) voor het laatst bewaard. De New York Public Library is met een jaarlijks budget van 245 miljoen dollar en een collectie van meer dan 53 miljoen boeken na de Library of Congres de grootse openbare bibliotheek van de USA. Een bibliotheek met een netwerk van meer dan 80 filialen, met als hoofdbibliotheek de iconische vestiging aan Fifth Avenue. Maar de New York Public Library is méér dan een bibliotheek: het is een instituut met een rijke geschiedenis, diep geworteld in de samenleving en in vele opzichten een inspirerend voorbeeld. Want zowel de wijze van (publiek én privaat) financieren, de samenwerking met andere partners, de innovatieve digitale dienstverlening (zoals de Boundless Library) en hun manier van programmeren doen recht aan het motto: discover, connect, get inspired. Het leidt ook tot ambitieuze nieuwbouwprojecten zoals het New York Public Library’s Central Library Plan een grootschalige en controversiële uitbreiding (300 miljoen dollar) van de centrale bibliotheek aan Fifth Avenue. 

We hebben met een gedeelte van de medewerkers van gedachten gewisseld over e-books en de (on)mogelijkheden om die via de bibliotheek uit te lenen. De bibliotheken van Queens, Brooklyn en New York (Manhattan) hebben hun krachten gebundeld en hebben inmiddels ook de 6 grootste uitgevers van de V.S. bereid gevonden om op proef ook e-books via de bibliotheek uit te lenen. Stap voor stap voorwaarts om uitleen van e-books goed geregeld te krijgen. Ook zij lopen aan tegen de terughoudendheid van uitgevers om e-books beschikbaar te stellen voor uitlenen. Ook zij hebben te maken met soms een 3 tot 6 voudige prijs voor een e-book om het voor de bibliotheek aan te kunnen schaffen. Zij maken dan soms ook de afweging het maar niet in e-book aan te schaffen, want ook daar staat het budget onder druk. De reden waarom nu grote uitgevers wel met de 3 New Yorkse bibliotheken in zee willen gaan is dat de bibliotheek ze helpt om een goed databestand aan te leggen van de gegevens die de uitgevers graag willen hebben van hun lezers.

Verder hebben we gesproken over dienstverlening aan scholen. Daar zijn wij in Nederland over het algemeen verder mee. Zij hebben te maken met een Department of Education dat voor stroperige bureaucratische regels zorgt. Ze gaven als voorbeeld het idee dat ze hadden om hun informatieve collectie voor de jeugd beter te laten renderen. In plaats van de kinderen te verlokken naar de bibliotheek te komen en de informatieve boeken te lenen, wilden ze de boeken naar de school brengen. Dit stuitte op behoorlijk wat hobbels. Scholen zagen er in veel gevallen het nut niet van in, vonden het te veel werk. En bij die scholen die enthousiast waren liepen ze ineens tegen een maatregel van het DoE op, dat iedereen die bij de school naar binnen wilden zijn/haar vingerafdrukken moest afgeven. De bibliotheek vond dit van de gekke en wilde dit absoluut niet aan haar medewerkers vragen. De medewerkers zelf zeiden dat ze het ok vonden, mits ze de school dan maar in konden. Dus zijn de vingerafdrukken gemaakt, maar het kostte vervolgens het DoE meer dan een half jaar om dit administratief af te handelen zodat de bibliothecarissen al die tijd niet bij de school naar binnen mochten. Dat mag nog eens barricaden opwerpen heten!

Wij hebben hen het advies gegeven eerst met de scholen te gaan praten over waar hun problemen liggen. Wat hun visie op onderwijs is, welke uitdagingen er liggen, met welke bagage ze hun leerlingen van school willen laten gaan en hoe ze dat denken te bereiken. En pas op basis daarvan een aanbod te formuleren, zodat het ook echt aansluit bij de wensen van de school. Dan zal het ook wat waard zijn (al hoeven scholen daar in de USA niets voor te betalen) en zullen ze het gaan gebruiken.

Ik vond het opvallend om te merken dat met name in de contacten naar het onderwijs er in Nederland inmiddels al veel betere resultaten zijn bereikt. Wij zijn inmiddels door de Bibliotheek op School en Biebsearch al heel erg gewend niet in aanbod te denken, maar in vraag. 

Wat is nu mijn “totaal “ beeld van bibliotheekwerk in New York. Het is een breed verspreid netwerk. De waarden en normen van bibliotheek (vrije toegang tot informatie, cultuur en educatie) wordt veel sterker gevoeld en uitgedragen.De New Yorkse bibliotheken hebben een enorm brede programmering. Er wordt veel ingezet op helpen van de onderkant van de maatschappij. Ze doen heel veel leesprogramma’s, ook tijdens zomermaanden, gericht op degene die geen geld hebben om op vakantie te gaan. Men zet in op het vervullen van de behoeften van hun burgers, soms dus tot in het extreme door ouders van kinderen een gratis lunch te bieden om te zorgen dat ze met hun kinderen naar de bibliotheek komen om mee te kunnen doen aan een zomerleesprogramma. 

Het is ondenkbaar in hun beleefwereld dat je abonnementsgeld vraagt, en ook cursussen zijn vaak gratis. De mythe van hoge inkomsten uit fondsen en sponsoren is doorgeprikt. In New York wordt er best wel geld vanuit sponsoren en grote private fondsen gedoneerd, maar het is niet bedoeld voor de exploitatie, het is voor projecten, het is ongeveer 10% van het totale budget en het is niet structureel. Ter vergelijking: De gemiddelde Nederlandse bibliotheek haalt ongeveer 20% van zijn inkomsten bij gebruikers en 'uit de markt' en 80 % komt van overheidssubsidie. In New York ligt dat dus op 90-10.