De bibliothecaris: Vakliteratuur inhalen

Zo tijdens het kerstreces is het tijd om de stapel van ongelezen boeken, tijdschriften door te bladeren en kijken of er nog iets bij zit dat echt gelezen moet worden. En ja, daar zat wel wat tussen. Een kleinood van Bibliotheek Noord Oost Brabant (NOBB). Het essay: Over bibliotheken en betrokkenheid, deel 2 De bibliothecaris. Deel 1 las ik in 2013 en was toen reden om Mari Nelissen en Marina Polderman uit te nodigen voor een discussie over de rol van de bibliotheek met onze Raad van Toezicht.

Dit essay, inmiddels al weer meer dan een jaar oud lag nog ongelezen op een stapel. En dat terwijl het zo dik niet is, en wel heel compact een aantal mooie overpeinzingen biedt. Die op hun beurt mij weer tot vragen en overdenkingen aanzetten.

The Librarians, serie TNT

In dit essay gaan de mensen van NOBB in op wat de rol zou moeten zijn van de moderne bibliothecaris. Ze belichten rollen, doelen en houding. Ze beginnen met de diverse rollen van een bibliothecaris, geïnspireerd op de ideeën van Seth Godin.
De bibliothecaris als producent, impresario, leraar, conciërge, connector. De minst uitdagende (of veiligste) daarvan is de rol van conciërge, alleen faciliteren dat er iets in je bibliotheek plaats vindt. De andere rollen vragen ook echt iets van bibliothecarissen. Een open houding, een leven lang willen leren, intellectuele vrijheid en veiligheid uitstralen en intellectuele eerlijkheid.

We staan in Kennemerwaard aan de vooravond van een groot veranderingsproces, en tegelijkertijd is het een doorgaand groeiproces. Voor de uitvoering van ons nieuwe meerjarenbeleidsplan hebben we andere kwaliteiten nodig van onze medewerkers. Daar zijn we de afgelopen jaren al steeds mee bezig geweest. We willen onze medewerkers 'wapenen' met een ondernemende houding, een lerende houding, een nieuwsgierigheid naar de wereld om ons heen en de wil om mensen te helpen die te leren duiden. Dat laatste kun je alleen als je zelf de wil hebt te willen leren, nieuwsgierig te zijn, het 'avontuur' op te zoeken, op zoek te gaan naar antwoorden,  en misschien nog wel veel meer naar vragen. Ik vond het heel erg inspirerend om van de medewerkers uit Alkmaar Centrum eind vorig jaar een terugkoppeling te krijgen over hoe zij aankijken tegen de veranderende bibliotheek. Daar sprak een grote betrokkenheid en wil om te veranderen uit, al zaten er heel veel vragen over hoe precies dan.

Een belangrijke opmerking uit het essay is de vaststelling dat management beter wordt betaald en gewaardeerd in de CAO dan inhoudelijke kennis. Er wordt een oproep gedaan om de CAO in dat licht kritisch te bekijken. Ik wil dat van harte onderschrijven. Daarmee wil ik niet zeggen dat al het management de deur uit zou moeten (ik zou mezelf brodeloos maken ;-). Wel denk ik dat de bibliotheek van de toekomst meer hoger opgeleide medewerkers nodig heeft. Dat medewerkers als zij ingezet gaan worden op de rollen als producent, impresario, leraar en connector ook een hogere waardering verdienen. Die stap zijn we in Kennemerwaard ook geleidelijk aan het maken. Medewerkers die met hun vakkennis echt een verschil maken in de uitvoering van programmalijnen hebben de afgelopen jaren telkens de mogelijkheid gehad om een stapje hoger qua functieniveau te komen. Misschien niet in het tempo als zou moeten, en misschien niet in het tempo dat zij zelf zouden willen ;-)

De kunst van het veranderen is er één die wij proberen in de vingers te krijgen.... weten welke verandering je wilt helpt daarbij. En de essays van NOBB helpen daarbij. Dus dank aan de collega's uit Oss en omgeving. Voor een ieder in het bibliotheekvak het lezen waard!