Hebben we (openbare) bibliotheken meer nodig dan ooit?

Maandag 26 januari was ik aanwezig bij het afscheid van Bas Savenije, directeur van de Koninklijke Bibliotheek. Op zijn afscheid sprak onder andere Professor Luciano Floridi. Een professor uit Oxford in filosofie en technologie. Hij heeft een boek geschreven over de vierde revolutie in ons denken. Een korte weergave van zijn theorie vind je hier.  Hij stelde in zijn bijdrage dat er zoveel informatie beschikbaar is, dat het onmogelijk is om te weten wat je zou moeten bewaren. En hij stelde dat er een mythe bestaat dat alles digitaal bewaren 'veilig' zou zijn, en toekomstbestendig. Beide zijn niet waar. Bewaren van digitale bestanden is niet veilig, alles valt te hacken, en bovendien moeten alle systemen voortdurend worden ge-update en raken systemen verouderd. Wie kan er tegenwoordig nog zijn floppydisk van ca. 20-30 jaar geleden nog lezen? En zo zal het waarschijnlijk met veel digitale informatie gaan.

Naast een betoog over de hoeveelheid van informatie, en hoe het voor machines of software onmogelijk is om een keuze te maken over wat wel of niet te bewaren hield Floridi een stevig pleidooi voor het behoud van openbare bibliotheken. Volgens hem zijn openbare bibliotheken bij uitstek geschikt om de mogelijkheid tot het beantwoorden van vragen te bewaren. "The uncertainty of information" noemde hij de grote uitdaging voor de toekomst. 
Floridi denkt dat openbare bibliotheken de competenties hebben om nu te bepalen wat er bewaard moet worden voor de toekomst, en dat (in papier?) op te slaan.

Ik vraag het me af. Het gaat hier weer om de vaker genoemde 'curation', het duiden van informatie en het kunnen verrijken. Het is een taak van bibliotheken, maar hebben wij de juiste mensen er (nog) wel voor? En zou de rol van bibliotheken ook niet moeten zijn het opwekken van nieuwsgierigheid, van de vaardigheid om de juiste vraag te formuleren? Dat is naar mijn idee de eerste stap. Het kweken van nieuwsgierigheid onder ons publiek en onder onze medewerkers. En het aanleren van het duiden van informatie en signalen die je om je heen oppikt. Om die nieuwsgierigheid, leergierigheid zo je wilt te bereiken heb je goede vraagvaardigheden en analytische vermogens nodig. Ben je in staat als bibliothecaris om mensen te helpen de voor hen juiste vraag te formuleren zodat zij op zoek kunnen gaan naar het voor hen best passende antwoord. Ieder zijn eigen antwoord, en wellicht waarheid ;-)

Die basis moet op orde zijn anders wordt het met het bewaren en verrijken van informatie niks. Dus ja, we hebben zeker bibliothecarissen nodig, meer dan ooit, om wegwijs te kunnen worden uit de informatiebrij. De vraag is of dat niet begint met kritische en nieuwsgierige mensen, die op zoek willen gaan naar goede vragen in plaats van pasklare (makkelijke) antwoorden.