Persoonlijke impact van de bibliotheek op de levens van mensen

De afgelopen tijd is er veel aandacht voor de maatschappelijke meerwaarde van de bibliotheek. We moeten een goed verhaal hebben naar de politiek, waarom geld steken in de bibliotheek. Wat kan de bibliotheek bijdragen aan het oplossen of voorkomen van allerlei maatschappelijke problemen. Kansen liggen er op het gebied van de 3D, de decentralisaties vanuit het rijk Jeugdzorg, WMO zorg en Participatiewet.

Het rapport Cohen biedt een flinke steun in de rug aan bibliotheekdirecteuren die zich moeten oriënteren op de toekomst van bibliotheken. De wet op het bibliotheekwerk, en met name de memorie van toelichting bieden ook handvatten. Er staat iets in over de maatschappelijke functie van de bibliotheek, over haar taken en functie in deze tijd. Lezen, leren en informeren in combinatie met ontmoeting en debat en kunst en cultuur. De rol van de bibliotheek als het gaat om de vrije toegang tot informatie, en daarmee bijdragend aan de kenniseconomie wordt onderschreven. Er liggen ook hier genoeg aanknopingspunten om mee aan de slag te gaan, al staat er niet voldoende in om de VNG er van te overtuigen dat een bibliotheek een noodzakelijke voorziening is in je gemeente.

Dat legt de bal van het overtuigen van die gemeente bij de lokale bibliotheekdirecteur. Je kunt mooie berekeningen maken van Social Return on Investment. Gemeenten worden helemaal blij als je kunt uitrekenen dat voor elke euro die in de bibliotheek wordt gestoken, je er op termijn misschien wel 3 of 4 bespaart. Welke bijdrage levert de bibliotheek aan het bestrijden van laaggeletterdheid, het SIOB heeft daar al een mooie monitor voor gemaakt. Wij hebben voor onze gemeenten een mooi overzicht aan prestaties die we relateren aan onze behoeftepiramide. Daarin maken we inzichtelijk wat we leveren, maar veelal in kwantitatieve zin. Pas dit jaar hebben we ook een kwalitatief element opgenomen, waarin we meten hoe de tevredenheid is onder onze deelnemers aan activiteiten. Dat zegt al iets meer. Maar ja, wat is nou het effect. Wat is nou de waarde van wat wij doen? Het beste werkt naar mijn idee een mix van kwantitatief en kwalitatief. Cijfers met mooie, persoonlijke verhalen erbij.

Als je nou wilt weten hoe de maatschappelijke waarde wordt ervaren onder je gebruikers, dan moest je dat maar gewoon eens vragen dachten we toen hier in Kennemerwaard. In ons laatste klanttevredenheidsonderzoek hebben we die vraag dus aan onze leden gesteld. Wat vinden zij de maatschappelijke meerwaarde van de bibliotheek, wat doet de bibliotheek (voor) hen?

Door het lidmaatschap van de bibliotheek    ZMO                  MO                 ME          ZME *
kan ik mezelf beter vermaken                        9,0%                 17,4%          55,2%     18,3%
kan ik gebruik maken van computer, mail      33,1%                42,6%          21,2%      3,1%
kan ik gebruik maken van sociale media        34,3%                45,3%          17,6%      2,7%
ben ik weer gaan leren / studeren                  33,3%                49,7%          15,1%      1,9%
ben ik wijzer geworden                                 12,7%                17,8%          58,7%     10,9%
ben ik met andere mensen in contact gekomen 31,1%             50,1%        17,0%      1,8%
ben ik me minder alleen gaan voelen                37,3%             52,3%            9,0%       1,4%
kan ik beter zelfstandig voor mezelf zorgen      38,2%              51,3%           8,9%       1,6%
heb ik informatie gekregen over activiteiten
binnen de gemeente                                        28,9%              43,7%           25,5%       2,0%
ben ik meer activiteiten binnen de gemeente
gaan bezoeken                                               32,9%              52,2%          13,4%       1,5%
bezoek ik meer andere organisaties als museum,
theater, etc                                                     32,1%             50,4%            15,5%       2,0%
ben ik sneller op de hoogte van specifieke
informatie van de omgeving                             30,3%            46,1%           21,7%       2,0%
ben ik lid geworden van andere organisaties    36,8%            57,3%            4,9%        1,1%
voel ik me meer betrokken bij de omgeving     31,4%            46,6%             20,3%      1,8%
voel ik me meer opgenomen binnen de
omgeving                                                        33,7%            51,5%             13,2%     1,6%
ervaar ik meer saamhorigheid binnen de
omgeving                                                        33,4%            51,9%             13,1%     1,6%
ben ik actiever binnen de omgeving                  34,5%           54,4%             9,6%      1,5%
heb ik snel de juiste weg binnen de gemeente
weten te vinden                                               33,8%            52,6%            12,0%        1,5%

*ZMO=Zeer mee oneens, MO= Mee oneens, ME= Mee Eens, ZME= Zeer mee eens

Ik word van bovenstaande antwoorden heel erg blij! Dat de bibliotheek hoog scoort als het gaat om vrijetijdsbesteding, het recreatieve lezen, dat wisten we natuurlijk al. Maar dat bijna 70% van onze leners vindt dat ze wijzer worden van de bibliotheek! Dat noem ik nou maatschappelijk rendement!

We gaan de komende tijd bezig met ons nieuwe beleidsplan voor 2015-2018. Interessant zal zijn om te zien of de keuzes die wij maken ook invloed gaan hebben op de antwoorden die mensen gaan geven op bovenstaande vragen. Als wij meer aandacht gaan geven aan informatie delen, ook van mens tot mens, als we meer activiteiten gaan doen op het gebied van taalvaardigheden en informatievaardigheden dan moet dat een verschuiving in de scores tot stand gaan brengen. Ik vind veel van de  bovenstaande scores al heel erg mooi, maar we gaan voor hoger!