vakantieberichten 17; Okavango

Het is weer een vroegertje vandaag. Bij het ochtendgloren staan we bij de steiger te wachten op de boot die ons de Okavango in zal nemen. De schipper blijkt er niet te zijn, we worden door iemand anders naar een dorp op de rand van de Okavango gevaren, waar de schipper aan boord zal stappen. Zo in de vroege ochtend is het nog best fris en we zijn blij met de paardendekens die in de boot liggen. Er zitten twee Amerikanen ook aan boord. Die-hard vogelaars.

De Okavango is een uitgebreide delta, die een groot gedeelte van het jaar alleen per boot bereikbaar is. We zijn nu in de halfdroge tijd. De hoogste stand van de rivier is voorbij, het water trekt zich alweer terug. De Okavangorivier begint in Angola en stroomt dan richting de oceaan door Botswana en Namibie. Het water bereikt nooit de oceaan. Voor die tijd droogt te rivier op en verdampt in het omliggende land. Vanaf de bron en de aanwas in de regentijd tot uiteindelijk het opdrogen van het water duurt ongeveer een half jaar. Daarna valt het gebied aan het eind ongeveer droog, is het water alleen in poelen te vinden. Tot de hele cyclus weer opnieuw begint. Het hele jaar door is de Okavango een vogelparadijs, maar vooral in de natte tijd.

Onderweg al de nodige vogels, naast ezels, paarden, koeien die aan de rand van het gebied grazen. Het gras is waarschijnlijk niet heel erg voedzaam, want over het algemeen zijn de dieren mager. Bij het dorp liggen talloze mokoro’s, de traditionele kano’s.  Ondiepe platbodems waarmee de bevolking al punterend door het watergebied gaat. Dat hadden we ook kunnen doen, maar het trok ons niet echt om een hele dag in een soort kleermakerszit in een lage kano te moeten zitten, en maar hopen dat je geen nijlpaarden op je weg tegen komt. Dan bevalt ons een gemotoriseerde boot toch beter, en je kunt verder het gebied in.

Het gebied is echt prachtig. Heel veel vogels. Visarenden, Malachiet ijsvogels, verschillende watervogels waaronder de jacarana, zilverreigers, zadelbekooievaars, opnieuw een vechtarend. Maar ook litschi waterbokken, bavianen, nijlpaarden en olifanten. Op een gegeven moment zien we in een wat breder stuk van de rivier een soort booggolf in het water. Vreemd, want alleen wij varen hier, geen andere boot te zien. Dan ineens zien we wat die golf veroorzaakt. Uit het water komt een nijlpaard omhoog. Deze dieren zwemmen niet, maar lopen over de bodem. Dat doet deze blijkbaar me zoveel vaart dat hij een golfbeweging aan de oppervlakte veroorzaakt. De gids geeft even gas, want hij heeft heilig ontzag (en terecht want nijlpaarden veroorzaken de meeste dodelijke ongevallen per jaar met mensen) voor deze dieren. Hij wil de nijlpaarden ruim voorbij om dan het gas weer los te laten. Dat heeft hij net gedaan als ineens vlak achter de boot het gesnuif klinkt van een opduikend nijlpaard. We schrikken allemaal, en die gids geeft schielijk nog een flinke dot met gas om ons uit de gevarenzone te halen.

Verder op treffen we olifanten op ons pas. Een stuk of drie dikhuiden zijn met zichtbaar veel plezier aan het badderen in de rivier. Even rustig aan doen dus. Maar dat is geen probleem. Je krijgt er zelf een goed humeur van (als we dan al niet hadden ;-) , het zichtbare genoegen waarmee ze met z’n drieën aan het spelen zijn in het water. Even later kunnen we toch verder om naar onze lunchplek te gaan “Chief’s Island”. Daar kunnen we even de benen strekken onder begeleiding van onze gids, en daarna onze lunch nuttigen. De gids wijst ons op leeuwensporen. Ongeveer een uur geleden zegt hij. Hmmmm zou natuurlijk best stoer zijn om leeuwen te zien, maar ja, ik ben dan wel zo’n angsthaas dat ik niet zeker weet of ik dat wel zonder de bescherming van een auto wil. We zien nog wel een wrattenzwijn in de verte, een paar koedoe’s en een zebra die verschikt wegrent als hij ons ziet.

Na de lunch varen we weer full speed terug naar de camping. Weer af en toe groepen litischi waterbokken, olifanten, een krokodil,  en veel watervogels. We zien in de verte veel rook. Als we dichterbij komen zien we dat er stukken gras en bos in brand worden gezet. Dan kan soms ook natuurlijk gebeuren, maar dit is door de mens aangestoken. De gids vertelt dat het officieel niet mag, maar dat mensen het doen om nieuw gras te laten groeien voor hun vee.  We eten ’s avonds in het restaurant.

vakantieberichten 16; Van Tiaan's camp naar Maun

We reizen van Tiaan’s camp naar Crocodile camp. Althans, dat is de bedoeling. Miles en Marina hebben ons gemeld dat de camping dicht is, dus het zal nog even spannend worden. Onderweg weer talloze koeien die te pas en te onpas over steken. En we stuiten op een verkeerscontrolepost. Er staat een politieagente op de weg. Er is een stopstreep en ongeveer 20 meter verderop staat een los stopbord met daarnaast de agente. We hebben verhalen van mijn broer Marien gehoord hoe hij in Zimbabwe de signalen van een agente niet goed begreep en vervolgens een boete aan zijn broek kreeg omdat hij volgens haar had moeten stoppen. Ik rijd, en Joep maant me om te stoppen bij de stopstreep. Ik rijd heel langzaam, en de agente gebaart. Ik rijd stapvoets door tot naast de agente. Dan blijkt dat ik haar toch niet goed heb begrepen. U had moeten stoppen bij de stopstreep weet ze me te melden. Ik kan u hiervoor een boete geven van 1.000 pula. Ik zet gelijk mijn zonnebril af en kijk heel onschuldig en schuldbewust de agente in de ogen. “Het spijt me mevrouw,  dat had ik zo niet begrepen, omdat u naar mij gebaarde. Mijn excuses dat ik verkeerd heb begrepen.” “Ik kan u voor 1.000 pula beboeten” herhaalt ze nogmaals. Ik herhaal nogmaals mijn nederige verontschuldiging . Ik moet mijn rijbewijs laten zien. Dan wuift ze met haar hand en zegt ze dat ik beter moet opletten bij stopstrepen en zegt dat ik door kan rijden. Ik dank haar hartelijk en wens haar een fijne dag toe. Guido en Jacqueline die gelijk achter ons zitten krijgen min of meer dezelfde preek, al hoeft Guido zijn rijbewijs niet te laten zien.  Ook hij mag door zonder een boete.

Na nog een uurtje rijden komen we aan in Maun, dat aan de rand van de Okavango ligt. Een druk stadje, waar we eerst boodschappen doen. Dan rijden we door naar Crocodile camp. En zoals Miles en Marina al voorspelden is de camping gesloten. Het hek is wel open, maar geen personeel en een groot plakkaat op het hek dat de camping tot nader orde gesloten is. Een stel mannen in een auto die naar buiten komen rijden vragen ons of ze ons kunnen helpen. We vragen of er meer bekend is van de camping, want we hebben al betaald vanuit Nederland. Hij raadt ons aan om ons bij de politie te melden ‘want Mrs Amanda de Greef is elke week door de politie verhoord”, en wij kunnen een aanklacht tegen haar indienen. Daar hebben we geen zin in. We duiken in de reisgidsen kiezen een andere camping uit. River Island resort heeft gelukkig nog plaats, ze hebben een leuk restaurant, en we boeken een dagtrip met een motorboot de Okavango in voor de volgende dag. ’s Avonds eten we een zelf gekookt maaltje, terwijl de zon net is onder gegaan als een rode bol boven de rivier.

Vakantieberichten 15, dagtrip door de Makgadikgadi pans en de Nxai pan

We staan op tijd op. Vandaag rijden we met een trip naar de Nxai Pan. Onze gids heet Max, een aardige man die voor de campingbeheerder werkt. Met ons mee reizen ook Marina en Miles, een Azerbeidjaans-Australisch stel., over wie later nog meer. 
We nemen eerst de pont over de Bobetirivier. Pont is een groot woord voor het pieremachocheltje bestaand uit een paar planken bovenop een paar olietonnen gebonden, een paar oprijplaten en een buitenboordmotor. Toch wel blij dat we zijn omgereden gisteren, om met onze campers deze ‘pont’ op te moeten rijden vergt behoorlijk wat behendig stuurmansschap.  Nadat we de pont zijn opgereden moet Max eerst een stuk nog naar achteren rijden, omdat anders de boot niet vlot komt te drijven. Dus hup, een stukje achteruit, en dan knijpen wij even onze billen samen in de hoop dat hij niet teveel gas geeft en er van achteren weer afrijdt. Het gaat gelukkig allemaal goed, en met heel veel motorlawaai van het kleine buitenboordmotortje worden we de Boteti rivier over gezet.  Max geeft de veerman nog een tip als we er af rijden. Ook in Botswana geldt blijkbaar “don’t pay the ferryman, until he gets you tot he other side” ;-). De tocht leidt ons door de Magdakgadikgadi pans, één van de droogste gebieden van Botswana en onderdeel van de Kalahari. Veel laag struikgewas, met scherpe doorns. Onderweg zien we steenbokken, struisvogels, een aantal prachtige vale of Kaapse gieren (die echt al een soort figuren uit Lucky Luke op een boomtak ineengedoken loeren), een Cory trap, een paar enorm grote olifanten.

Dan pakken we een stukje asfaltweg en rijden dan de Nxai pan in. Daar rijden we naar Baines baobabs. Prachtig gelegen op een heuveltje, beroemd geworden door de Engelse ontdekkingsreiziger en schilder Thomas Baines. Vlak bij een grote zoutvlakte die blakert in de zon. Wat een prachtige bomen zijn dit. Je voelt je heel klein. Dan rijden we terug en gaan we op zoek naar een plek om te lunchen. Max heeft een plek n gedachten, ook bij een grote baobab. Als we er aan komen en hij de spullen wil uitpakken komen er van rechts een stuk of vier heel grote mannetjesolifanten aan. Max kijkt onrustig opzij, en besluit de spullen weer in te pakken. Deze olifanten hadden hem de week er voor ook al ‘lastig’ gevallen, en met olifanten wil je toch geen ruzie hebben. We zetten de auto iets verder neer en nemen daar onze lunch. We hebben een discussie met Max over de democratie in Botswana. Die is best goed meldt hij, maar de huidige regering en president controleert een aantal kranten en tv-stations, en dat vindt hij zorgelijk. Je zou vrij aan je informatie moeten kunnen komen. Ook meldt hij dat het onderwijs beter kan. De gebouwen zijn er vaak wel, maar lang niet altijd het lesmateriaal of een goede leerkracht.

Op de terugweg zien we nog meer wild, een paar vogels, en we stoppen nog opnieuw bij een waterpunt waar we op de heenweg leeuwensporen hebben gezien. De grote katten laten zich niet zien, wel spurten er twee gevlekte hyena’s weg. We moeten aan het eind stevig doorrijden. De zon begint het landschap en de dieren die we zien al in een gouden gloed te zetten. Fraai. Maar de veerman zal niet eindeloos op ons wachten, dus we moeten door. Gelukkig ligt de pont er nog en kunnen we nog over.

’s Avonds eten we in het restaurant van de camping. Miles en Marina schuiven bij ons aan. En zo ontstaat er een boeiend gesprek. Ze hebben elkaar leren kennen in Afghanistan, ze hebben beide voor de Verenigde Naties gewerkt. Marina is van Russische komaf, geboren in Azerbeidzjan. Natuurlijk komt het gesprek op Poetin en hoe zij daar naar kijkt. Miles en zij zeggen allebei geen fan van Poetin te zijn, maar ze zeggen ook dat de berichtgeving in het westen vaak niet klopt. Poetin heeft op het gebied van gezondheidszorg en onderwijs heel veel gedaan op het platteland van Rusland. Daar hoor je niets over in het westen. Ze onderschrijven wel dat ook de berichtgeving in Rusland niet klopt over het westen en over hoe het voor de rest in Rusland gaat. Marina en Miles reizen de wereld rond in een grote truck. Ze reizen gemiddeld drie maanden achter elkaar,  parkeren de truck dan ergens in een opslag of zetten hem op transport. Zij gaan dan naar huis, in de buurt van Brisbane. Daarna komen ze een half jaar later oid de truck weer ophalen en reizen dan weer door. Heel bijzonder. Zo hebben we toch al een paar bijzondere ontmoetingen gehad. We hebben ook nog een bijzonder gesprek met de mede-eigenares van de camping. Een Duitse dame, die de schepen achter zich verbrand heeft en deze camping runt.  Ze leeft de droom van haar man en zijzelf. Alleen haar man is twee jaar geleden overleden. Ze hadden een twee, drie jaar er voor het stuk land gekocht en waren bezig de camping op te zetten toen hij ziek werd. Kanker. En met twee jaar tijd was hij dood. Ze besloot toch te vertrekken naar Afrika en hun droom waar te maken.  Heel bijzonder. De dame in kwestie was er toch wel één met wat vraagtekens moet ik eerlijk zeggen. De volgende ochtend bij het afrekenen zie ik twee schilderijen met daarop een man in nazi legerkleding afgebeeld. Redelijk prominent in beeld. In de publiek toegankelijke ruimte. Ik heb er nog steeds spijt van dat ik daar nit naar heb gevraagd waarom die daar hingen. Was het haar vader of haar grootvader? Had ze goede herinneringen aan hem?  Had ze geen andere afbeeldingen van hem? Onderschreef hij en zij de nazidenkbeelden? En zo ja, wat doe je dan in Afrika?! Allemaal vragen….. geen antwoorden want ik heb de vragen niet gesteld.

Vakantieberichten 14, naar de Makgadikgadi pans

We trekken verder van Senyati, Chobe naar Tiaan’s camp net buiten de Makgadikgadi pans… een zoutvlakte en woestijn. Onderweg moeten we het cattlefence passeren. Een hek dat dwars door Botswana loopt om te voorkomen dat mond-en-klauwzeer zich verspreidt onder het vleesvee dat bestemd is voor de Europese markt. Dit hek heeft in de jaren dat het net wat neergezet voor een enorme sterfte onder het wild gezorgd. Honderden duizenden gnoes en andere graseters die op zoek gingen naar groen gras liepen zich stuk tegen het hek. Dit in een jaar dat er toch al veel wild stierf door een grote droogte. Wij mensen grijpen in in oeroude trekroutes, de natuur moet wijken. Dat alles voor de handelsbelangen. Het geeft wel een wrange smaak. Bij het passeren van het hek moeten al onze schoenen ook door een desinfecterend bad en moeten we met de auto door een grote bak met hetzelfde bijtende spul. De vloer van onze camper kunnen we daarna stevig boenen, brr wat een vies spul.

Verderop de route staat er ineens weer een controle post. Deze keer voor de fruitvlieg. We moeten onze koelkast open doen. De courgettes en tomaten die we in Kasane hadden gekocht moeten we afstaan. Bloemkool hoeft weer niet , die vallen blijkbaar niet onder de bevattelijke groenten. De man kijkt nog wat bedremmeld en biedt ons aan dat we het ter plekke kunnen opeten. Nou nee, daar hebben we niet echt trek in. Ik bied het hem aan voor zijn lunch. Geen idee of hij het gaat doen, maar in ieder geval kunnen we onderweg straks weer een keer extra groente in slaan. Bijna aan het eind van een lange, lange weg door halfwoestijn zien we al een bord linksaf naar Tiaan’s camp. Maar dan zouden we dwars door het natuurpark moeten, wat volgens onze verhuurder niet mag. Is wel een stuk korter, al is het door diep zand. We besluiten toch maar over de weg te rijden. Een dik uur later komen we aan bij de camping gelegen aan de Bobeti rivier, een uitloper van de Okavango. De camping zit er nog niet zo lang. Ook hier een prachtig gemaakte veranda zodat je naar de rivier kunt kijken.  De volgende dag zullen we met een dagtrip de Makgadikgadi pans en de Nxai pans bekijken. En we eten morgen dan ook bij het restaurant van de camping om te vieren dat Joep en ik dan 5 jaar getrouwd zijn.

Op bezoek bij de Koninklijke Bibliotheek

Vandaag was ik bij de Koninklijke Bibliotheek. Op de KB-OB directeurendag vorig jaar had ik ingevuld dat ik best een dag mee wilde lopen met de directie. Dat resulteerde in een uitnodiging om bij een directievergadering aanwezig te zijn, en daarna met Lily Knibbeler mee te lopen.

Aanschuiven bij het directieteam van onze netwerkpartner, bij de instelling die in de bibliotheekwet de digitale infrastructuur als opdracht heeft gekregen, en die samen met het netwerk de stelseltaken op zich neemt. En die naast dat drukke openbare bibliotheekveld ook nog schaakt op het bord van de universiteitsbibliotheken, wetenschappelijke bibliotheken en met het erfgoedveld. Voorwaar.... op het bord van de KB ligt best veel ;-)

Wat me opviel tijdens de directievergadering was de breedte van onderwerpen. De toegankelijkheid van wetenschappelijke literatuur, de opslag er van, het datawarehouse, de nationale bibliotheek catalogus, de inkoopcommissie. En dan vergeet ik nog vast een paar onderwerpen die ter sprake kwamen. Het is veel, en bij ieder onderwerp ligt er een gedegen advies van één of een aantal medewerkers. Ik heb met respect geluisterd naar hoe er procesmatig beslissingen zijn genomen, risico's afgewogen, verschillende invalshoeken bekeken.  En dat alles met een strakke agendabewaking, zonder oeverloze discussies (daar maken we ons bij Kennemerwaard wel eens schuldig aan ;-).   

Wat ik heel erg mooi vond, de directie van de KB nodigt een klant aan tafel uit, zoals ook een van de directielid Hildelies Balk zei.  Wie durft dat als openbare bibliotheek te doen? Zo transparant en open zijn dat je een klant (en in dit geval naast klant ook netwerkpartner) integraal bij een directievergadering uitnodigt ?

Na de vergadering schoof een medewerker Kirsten aan bij Lily om haar bij te praten over een bijeenkomst a.s. vrijdag in de aula van de KB, over 500 jaar reformatie. Deze discussie en informatieve lezing blijkt zo veel belangstellenden te trekken dat hij nu twee keer op dezelfde dag georganiseerd wordt. Al pratend bedachten we dat hier mogelijkheden lagen om een of twee van de sprekers te strikken om ook 'in het land' op te treden. Er is vast op meer plekken in Nederland interesse voor dit onderwerp is, al dan niet gekoppeld aan een discussie over het ontstaan van onze westerse christelijke cultuur, en waar die uit bestaat. Het lijkt mij de moeite waard als de KB haar netwerk van wetenschappers aan kan spreken, en die met eventuele collectietips erbij voor op de website, kan laten optreden bij die bibliotheken die hier belangstelling voor hebben.

Daarna de lunch, waarin we spreken over het bibliotheekwerk in het land, over hoe je innovatie verspreidt, hoe we als veld elkaar nodig hebben, ieder vanuit zijn of haar rol, over positionering van de bibliotheek (kies de breedte, niet alleen de focus op de zwakkeren in de samenleving!).

Na de lunch overleg over de voorbereiding van de renovatie van de KB, en met twee medewerkers die de KB-OB directeuren dag komen evalueren. Daar kon ik natuurlijk wel iets over zeggen;-)

Om half drie moest Lily naar een stuurgroep waarbij mijn aanwezigheid niet handig was. Dus ben ik door Mireille Kok bijgepraat over de organisatorische veranderingen bij de KB. Dat verandering heel erg af hangt van het leiderschap, dat veranderingen tijd kosten, dat je mensen  mee moet nemen en hoe ze daar binnen de KB vorm aangeven. En dat ze er soms erg mee worstelen, en o, dat is heel herkenbaar. Het lijkt wel of er ook gewone mensen werken bij de KB ;-)

Al met al heb ik een zeer leerzame, en vooral ook leuke dag gehad bij de KB. Ik ben diep onder de indruk van hun manier van vergaderen. To the point, zakelijk, en ook met heel veel onderlinge collegiale betrokkenheid. Met directieteamleden die inhoudelijk genoeg weten van de materie om de voorstellen die ter besluitvorming voor liggen van goed commentaar te kunnen voorzien en een gewogen beslissing te kunnen nemen. Maar ook kunnen besluiten dat iets nog verder uitgezocht of onderzocht moet worden op bepaalde aspecten of risico's. Zo hoort het ook in een directieteam, maar zo gaat het niet altijd ;-) (ook niet altijd bij Kennemerwaard;-)

Ik kan het alle collega's aanraden om jezelf eens uit te nodigen bij de KB. Dat hoeft niet alleen op directieniveau. Ook onze medewerkers kunnen veel leren van de mensen van de KB, en de informatiedeling over waar lokale bibliotheken mee bezig zijn helpt de KB ook in haar denkproces. Dus collega's uit het land, allen op naar Den Haag... en dan komen ze ook vast graag een bakkie terug doen ;-)

Een week met een gouden randje

Kennen jullie dat? Van die weken waarin alles lijkt te kloppen? Weken waarin je denkt dat je in de goed-nieuws show zit, dat er alleen maar mooie dingen gebeuren. Zo'n week had ik anderhalve week geleden. (Vorige week al weer te druk om er over te bloggen ;-)

Waarom was het een goede week? Het begon met een gesprek bij een VO-school, gedeeltelijk praktijkonderwijs, gedeeltelijk VMBO-TL. Het was gewoon een goed gesprek waarin we over en weer informatie deelden over waar we mee bezig zijn. Niks concreet gemaakt, wel afgesproken dat wij een voorstel doen over wat wij denken wat de school zouden kunnen bieden aansluitend bij hun vraagstukken.

Later die week twee keer een samenwerkingsovereenkomst getekend met een basisschool en een kinderopvang voor taal- en leesbevordering via Boekstart of de Bibliotheek op School. Doen we wel vaker, maar twee in een week laten tekenen is lekker ;-) vooral als je die blije gezichten van de kinderen ziet. Blij dat de bieb en de leesconsulent er zijn.

Dan was er nog onze bijeenkomst, intern, voor de presentatie van de werkplannen. WoW! Daar werd ik echt blij van. Zoveel energie, drive, bevlogenheid er bij onze mensen zit.  Echt mooi! Het gaat weer een druk jaar worden bij Kennemerwaard.

En dan was er op vrijdag nog de heropening van de bibliotheek Bergen. Een goed bezochte opening, met maar liefst twee wethouders die een woordje deden. Wethouder Mesu die lovend was over de samenwerking tussen bibliotheek en het Sociaal Wijkteam dat bij ons is ingetrokken. Hij zag dat als een mooie kans om meer te doen voor de Bergense bevolking. En wethouder Rasch die de bibliotheek uitgebreid complimenteerde met de vooruitstrevendheid en innovativiteit. Kijk dat bedoel ik met een week waarin het lijkt alsof alles op z'n plek valt. En dat is vooral te danken aan de inzet van onze medewerkers, elke dag weer met betrokkenheid en bevlogenheid aan de slag om het verschil te maken.