Wat gaat de Innovatieraad het komende half jaar doen?

We communiceren via onze eigen open groep op biebtobieb, waar onder meer verslag is gedaan over de eerste bijeenkomst. Daar hebben we ook een oproep  gedaan voor ideeën, vraagstukken en thema’s die de sector bezighouden. De afzonderlijke leden van de innovatieraad reageren via de open discussie op biebtobieb op ingebrachte ideeën en vragen. Daarnaast hebben we een eigen twitteraccount, @innovatieraad, waar we zoveel mogelijk interessante tweets met betrekking tot (bibliotheek)innovatie verspreiden. Beide kanalen kunnen ook naar hartenlust gebruikt worden om de raad te benaderen.   

Eind 2013 zijn vanuit de Innovatieagenda vier projecten gefinancierd: alle projectleiders presenteren in de loop van 2014 hun project bij de innovatieraad. Daarnaast zullen ook andere projecten die in voorgaande jaren met innovatiegeld van SIOB/BNL zijn ondersteund de revue passeren.

https://innovatiemanagement.wikispaces.com/Model+van+Tidd+voor+het+innovatieproces

In de twee bijeenkomsten van de innovatieraad is onder andere uitvoerig gesproken over een visie op innovatie, ofwel een gezamenlijk uitgangspunt, welke bepalend is voor de activiteiten van en ondersteuning door de raad. Een notitie over dit model is in de zomer gepubliceerd.

Dit model zullen we gebruiken om te oordelen over de ondersteuning van ideeën, pilots en projecten in de tweede helft van 2014. We halen ideeën op met behulp van onder meer de inventarisatie van vorig jaar, uitkomsten van events als de innovatiedoedag  en aangedragen ideeën vanuit het veld (bijvoorbeeld via biebtobieb). En we vragen Edwin Mijnsbergen of hij een update van de inventarisatie wil maken, zodat we een(zo)  actueel (mogelijk) beeld hebben. Wat we verder nog willen doen is een update van de projectinventarisatie, uitwerking van kennisdeling en het organiseren van meer events zoals een innovatiedoedag, om de innovatiewil en –kracht levend te houden in de branche juist ook bij de doenkers.

Heb je opmerkingen, vragen, ideeën die je met ons wilt delen, schroom dan niet, voel je uitgenodigd om met één van ons contact op te nemen via biebtobieb of onze twitteraccount.

Wat heeft het eerste half jaar van de Innovatieraad opgeleverd?, deel 3

Omdat de innovatieraad van het SIOB ook nog zakgeld heeft gekregen, € 100.000,-- innovatiegeld hebben we een oproep gedaan via biebtobieb om met innovatievoorstellen te komen waaruit wij een keuze kunnen maken of we daar geld voor beschikbaar willen stellen. We kregen tot nu toe zes voorstellen  en vragen: google glass, durf te vragen, denktank, registratiesystemen, lezen en leesplezier en sociotheek die in de vergadering zijn besproken en waar vervolgens per voorstel op biebtobieb terugkoppeling op is gegeven. Vooralsnog hebben we voor geen van de ideeën nog geld beschikbaar gesteld. Of omdat er al iets was wat er op leek, en we de indieners daarmee  in contact konden brengen; soms nog te weinig onderbouwd, ook niet na doorvragen of omdat voor ons de koppeling met de doelstelling van de bibliotheek niet helder was.

We zijn er ons van bewust dat het gevaarlijk is om je als raad een mening aan te meten over innovatie in de branche, en over hoe die vorm gegeven zou moeten worden. Daarom zijn Adeline van der Berg (SIOB) en Johan Stapel (B.NL) (begeleiders innovatieraad) nog eens wezen praten met Bert Mulder  (lector aan de Haagse Hogeschool en een van de inleiders tijdens de eerste innovatiedenkdag najaar 2013). Naar aanleiding van de terugkoppeling van dat gesprek kwamen wij tot een verdere aanscherping van onze visie. We hebben als raad maar een beperkt budget, daarmee moeten we voor een bepaalde focus kiezen. Anders gezegd: aan welke soorten innovatie draagt de raad bij? Bert Mulder impliceert disruptieve innovatie in plaats van incrementele – is dat de juiste weg of verdienen verbetertrajecten en/of het afmaken van bestaande projecten meer aandacht? In gewoon Nederlands ;-) willen we gaan voor groots en meeslepende innovaties die de branche op zijn kop zet, of willen we gaan voor een groeiproces, waarin verandering in de branche meer geleidelijk kan gaan. Als innovatie wordt gezien als proces, op welke fases zou de raad dan moeten focussen? Biedt het rapport van commissie Cohen een kader voor deze focus? In hoeverre zouden de verschillende fases zoals beschreven in Permanent Innovation van Langdon Morris als richtlijn kunnen dienen?

Naar aanleiding van uitspraken van Bert Mulder, passeren een aantal verschillende mogelijke scenario’s voor het besteden van het budget de revue: een wedstrijd, poll, jaarlijkse bijdrage aan een ‘innovatiecentrum’ die daarmee het vertrouwen van de raad krijgt, onderscheid maken in klein en groot geld, nieuwe projecten, verbeterprojecten en groeiprojecten.

www.hansklaasse.nl 

We kiezen in eerste instantie dus meer voor de incrementele projecten, waarbij ik niet uitsluit dat er toch ruimte is voor een disruptieve besteding van het innovatiegeld. Maar dat zou wel eens kunnen betekenen dat wij dat als innovatieraad ook zodanig moeten herkennen en daar vol achter willen gaan staan. Dat we begeesterd raken van een idee en allemaal vol geloven in het idee van die innovator. Maar ik heb dat soort ideeën nog niet binnen zien komen, en ik weet ook niet of die zich bij ons zouden melden ;-) We hebben uiteindelijk een driesporenmodel van innovatie ontwikkeld  wat we voor onszelf als richtlijn gebruiken, aan de hand waarvan we ingediende projecten beoordelen. Als je dus van plan bent om een project in te dienen bij ons neem dan dit model in ieder geval even in ogenschouw. Kun je vast wel gebruiken bij het indienen van je project ;-)

Wat heeft een half jaar Innovatieraad opgeleverd, deel 2

Over zoiets als innovatie ben je natuurlijk niet zomaar uitgepraat, zeker niet met de groep zeer bevlogen mensen in de raad. Dus bij onze tweede meeting hebben we nogmaals onze verbale messen gescherpt en met elkaar gesproken over lacunes en aandachtsgebieden. 

We hebben gediscussieerd over borging en evaluatie van resultaten. De lessons learned zijn van groot belang voor de betrokken organisatie, en voor de branche. Je zou wel eens meer kunnen leren van wat er mis is gegaan, dan van de successen.Wij zien het als onze rol het delen van lessons learned na afronding van het project te signaleren en te stimuleren. Bij aanvang van het project moet al nagedacht worden over hoe het product / de dienst kan worden verduurzaamd (‘je begint pas te leren als het project al is afgerond’). Aan de ene kant  gaat het daarbij om borging en voortzetting van de resultaten, anderzijds om overdraagbaarheid naar het landelijk niveau. Wanneer hoort een project/dienst/product op welke plek thuis in het gehele stelsel? Moeten wij daar als innovatieraad en rol in spelen en zo ja hoe dan? Of bewijzen goede projecten zichzelf?

Wat natuurlijk ook ter tafel is gekomen is de lokale diversiteit: gezien de aard van de sector (decentraal), lijkt het soms alsof het krioelt van de initiatieven en projecten, hoewel het ook noodzakelijke lokale variaties betreft. Voor ons is het de kunst om hier de uitschieters uit te selecteren. De verbinding op nationaal niveau vindt op dit moment bijvoorbeeld plaats met de nieuwe wetgeving en het rapport van de commissie Cohen. Verder zal Edwin Mijnsbergen weer een nieuwe inventarisatie doen van innovatieve projecten in het land, waardoor er een beter overzicht ontstaat. We hopen als raad dat juist door die inventarisatie bibliotheken die min of meer met hetzelfde bezig zijn ‘de geest’ krijgen om contact met elkaar te leggen en te kijken of er door krachtenbundeling niet een groter effect kan worden bereikt. Daarnaast denken we dat sommige issues de sector als geheel kunnen bedreigen; de raad kan daarin een signalerende rol spelen. Die zullen wij dan aankaarten bij de Koninklijke Bibliotheek en bij de VOB.

Kennismaking van deelnemers IDD, foto door Moqub

De Innovatiedoedag verdient wel een aparte plek. Min of meer ontstaan uit de bootcamplibrary is in 2012 door een groep bibliothecarissen en betrokken mensen van buiten de branche een eerste IDD georganiseerd in Middelburg. Vooral weinig managers ;-) maar doenkers (denkers en doeners) die samen aan de slag gingen met ideeën. Persoonlijke noot van mij als voorzitter is dat ik hoop dat we met het ondersteunen van IDD bibliothecarissen even net dat extra steuntje in de rug kunnen geven om verder te gaan in hun ideeën. Misschien krijgen ze nog niet de handen op elkaar bij hun eigen directeur, maar door samen met collega’s en bevlogen mensen van buiten de branche aan hun idee te werken wordt hun verhaal sterker en de kans op uitvoering, ergens in het land, groter.

Op woensdag 21 mei de tweede Innovatiedoedag plaats, gedeeltelijk gesponsord vanuit de Innovatieagenda. Veertig deelnemers van bibliotheken, maar ook van daarbuiten, kwamen bijeen in Soest om nieuwe ideeën te bedenken in unconference-vorm. Tijdens de eindpresentatie in Idea passeerden diverse plannen de revue, die uiteenliepen van een culibieb (samen eten, tuinieren, koken en kennisdelen), een taal- en een mediawijsheidspel, tot ‘Gevonden!’, waarin de bibliotheekmedewerker met haar specifieke kennis en ervaring centraal staat. Wij als innovatieraad sloten aan het eind van de dag aan en zeiden toe de gepitchte ideeën – en mogelijke manieren van ondersteuning – te bespreken in de volgende vergadering op 19 juni. 

Er zijn diverse (video)verslagen van de dag beschikbaar op de IDD-website.  Inmiddels hebben we twee projecten aanmoedigingsgeld beschikbaar gesteld. 

Wat heeft het eerste half jaar Innovatieraad opgeleverd? deel 1

Eerst maar even de ontstaansgeschiedenis, ingegeven door de ervaringen  en aanbevelingen die het SIOB afgelopen Jaren had opgedaan met innovatie in de branche kwam zij in 2013 met het idee een innovatieraad op te richten.  De innovatieraad zou moeten zorgen voor draagvlak, krachtenbundeling en inspraak op het gebied van bibliotheekinnovatie. Eind 2013 werd de landelijke innovatieraad opgericht (zie hier voor de doelstelling en de taakomschrijving).

De raad bestaat uit de volgende personen: Theo Peeters - Theek5, Jos Debeij - de Bibliotheek Deventer, Jacques Malschaert - Bibliotheekservice Fryslân, Theo Meereboer - COMMiDEA, Frank Huysmans – WareKennis en ik zelf Erna Winters - Bibliotheek Kennemerwaard (voorzitter).

We zijn sinds de startbijeenkomst op 20 februari meerdere keren bij elkaar geweest, in totaal nu 3 keer. Vooral de eerste twee bijeenkomsten gingen heel erg over wat wij als raad nu verstaan onder innovatie, wat voor type innovaties wij belangrijk vinden, en hoe wij als raad een bijdrage kunnen leveren aan innovaties in de branche. Naast een roadmap van het SIOB, welke prioriteiten en aandachtsgebieden liggen er voor dit jaar, en hoe gaan we daar mee om, hadden we het ook vooral over onze visie op innovatie. We kwamen tot onder andere de volgende overwegingen:

TNS-NIPO

-       Innovaties zijn niet alleen digitaal: er ligt ook een inhoudelijke nadruk op het belang van lezen en informatievaardigheden. Technologische ‘snufjes’ moeten wel een goed inhoudelijk verhaal hebben, te linken zijn aan de doelstelling van de bibliotheek.

-       De link naar de maatschappelijke doelstelling van de bibliotheek is een belangrijk criterium, waarbij inhoudelijke speerpunten uit het rapport Cohen als basis gelden.

-       We willen een klimaat van innovatie bewerkstelligen en instrumenten gebruiken om innovatiekracht te vergroten, zoals een innovatiedoedag. Een innovatieve organisatiecultuur en veranderingen in benodigde vaardigheden voor medewerkers spelen daarin een grote rol.

-       Procesmatig willen wij ervoor zorgen dat projecten tot wasdom worden gebracht en goed worden ingebed in organisaties. Daarnaast willen wij uitgaan van een bewezen noodzaak van een oplossing; betrokkenen moeten zelf ook bereid zijn tijd en geld te investeren.

Wij als leden van de innovatieraad zien een grote kans om het ‘eigenaarschap’ van innovatie goed te beleggen, innovatie te organiseren en daarmee innovatieve initiatieven beter tot wasdom te laten komen door het toekennen van stimuleringsgelden. Als randvoorwaarde aan het toekennen van stimuleringsgeld vinden we dat resultaten moeten kunnen worden hergebruikt (overdraagbaarheid en opschaalbaarheid van projecten en ideeën) en vinden we kennisdeling met de branche uitermate belangrijk.

Dit was de eerste van een aantal blogs, er volgen er nog meer.