Als we naar de behoeftepiramide kijken dan begint de reden waarom mensen naar een bibliotheek komen als eerste behoefte, heel basaal. Je komt omdat je beter wilt leren lezen, je wilt leren hoe informatie te vinden, je wilt je kunnen handhaven in de maatschappij. Daar heb je ondersteuning bij nodig om je zelfredzaam te maken.
In de brainstorm van ons managementteam hebben we het volgende over die eerste balk in de piramide gezegd. De bibliotheek heeft hier een niet altijd even makkelijke positie. Er zijn meer kapers op de kust voor de groep die hiervoor naar de bibliotheek zou kunnen komen. Als het om het onderwijs gaat merken wij bijvoorbeeld dat een onderwijsbegeleidingsdienst producten verkoopt ten behoeve van leesbevordering aan scholen. Producten waarvan wij denken dat we het beter kunnen, en waarvan we vinden dat een school er structureel in zou moeten investeren in plaats van éénmalig. Wat duidelijk is in het gesprek wat we met die school hebben gehad is dat de school geen goed beeld heeft van wat de bibliotheek kan bieden. We weten onvoldoende duidelijk te maken wat de toegevoegde waarde is van een bibliothecaris bij het lees- en leeronderwijs.
Voor de dienstverlening aan het onderwijs geldt ook dat een aantal politici vindt dat de school maar moet gaan betalen voor de producten van de bibliotheek. Dat is een discussie die we overigens omgekeerd natuurlijk ook voeren met scholen. Ze zijn jaren gewend geweest niet of nauwelijks te betalen voor de dienstverlening van de bibliotheek, zien ons vaak nog als ‘uitleencentrum’. In plaats daarvan zien wij onszelf als een instelling waar je gedegen advies kunt krijgen over hoe je het lezen kunt bevorderen en hoe je kinderen wegwijs kunt maken op internet en ze daar kritisch in te laten worden. Wij vinden dat een speerpunt ,waarop we ook stevig inzetten qua formatie. Bij het onderwijs geldt dus heel sterk een discussie vanuit verschillende kanten dat niet duidelijk is wie wat gaat betalen. Ik zelf hang er eerlijk gezegd ook wat ambivalent in. Aan één kant vind ik dat onze kwaliteiten absoluut geld waard zijn, waar voor betaald moet worden. Maar of dat nou door de school gedaan moet worden, of door de gemeente? Het is in beide gevallen uiteindelijk overheidsgeld, en ik denk dat je daar lokaal goede afspraken over moet maken. Niet onnodig gemeenschapsgeld rond pompen omdat het voor de bühne zo marktgericht lijkt.
Verder hebben we ons ten aanzien van de dienstverlening voor het onderwijs afgevraagd hoe het zit met het gemak wat we bieden. Ziet het onderwijs ons wel als een organisatie waar ze op hun wenken bediend worden? Of zien ze ons als iets wat er jaarlijks bij hoort, iets wat afgevinkt moet worden op een jaarlijks activiteitenprogramma. Dit is duidelijk iets wat we het komend jaar op moeten gaan pakken. Gesprekken gaan voeren met schooldirecties, met schoolbesturen. Waar is behoefte aan, en naar wat voor financieringsconstructies willen we toe?
Toen stelden we onszelf de vraag, want het ging tenslotte om de toekomstvisie, waarvoor komen de mensen die vanuit de behoefte om zich te handhaven over 10 jaar nog naar de bibliotheek. Welke sterkte, welke kracht hebben wij dan?
Als het gaat om de mensen die echt aan de ‘onderkant’ zitten dan vinden wij dat de taken van leesbevordering, media-educatie, burgerschap, juridische vragenuren dat die dicht bij de mensen beschikbaar moet zijn. Deze basis moet ‘so to speak’ om de hoek zitten. Dit hoeft niet in een eigen gebouw, het kan in samenwerking met andere partijen. Die bibliotheek is faciliterend en levert het platform en de connectie. Onze deskundigheid zit in de uitvoerende programma’s van leesbevordering en mediawijsheid en in het feit dat we dan een kenniscentrum zijn geworden. Voor de groep ‘handhavers’ zullen we ook een zomerprogramma moeten gaan ontwikkelen, en er zal een programma komen voor kwetsbare ouderen. Natuurlijk in samenwerking met andere partijen.
Naast de groep ‘handhavers’ is er ook een groep die de bibliotheek gebruikt om zich te ontplooien. Die qua leesniveau de bibliotheek niet nodig hebben, maar die als beginnend ondernemer de bibliotheek wel kunnen gebruiken om hun zelfredzaamheid te vergroten. Men ontmoet gelijkgestemden in de bibliotheek, om kennis en informatie uit te wisselen en te delen. Voor zakelijke ontmoetingen is de bibliotheek een goed ontmoetingspunt om af te spreken. De bibliotheek zorgt er voor dat mensen participeren, hun burgerschap invullen en bij de verschillende spreekuren die de bibliotheek ‘host’ kan men terecht voor advies.
Onze unieke verkoopkracht voor de behoefte handhaven en ontplooien is dat we veel open zijn en dat we veel mensen over de vloer krijgen. We hebben een aantrekkelijk gebouw waar het goed toeven is.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten