Snel leermoment

O heerlijkheid van in de praktijk brengen van theorie

Ik blogde al eerder deze avond over de brainstorm die we in Kennemerwaard hadden over de (digitale) toekomst van de bibliotheek. Wat ik in die blog niet meldde, wel als bijzonder confronterende conclusie trok na afloop van de dag, is hoe moeilijk het is om buiten je stenen, je vestigingen te denken. Ik had in het voorgesprek met Albert Boswijk zelf de vraag al opgeworpen om aan ons allemaal mee te geven. Wat nu als een akelige pyromaan in één nacht al onze vestigingen in de as legt... wat doen we dan? Wat als je alleen een aantal laptopjes over hebt, en de kwaliteiten van je mensen.... wat dan.

Los denken van de stenen valt echt niet mee
We komen heel goed tot het verbeteren van de dienstverlening in onze fysieke vestigingen. Iets verzinnen wat los staat van een vaste vestiging, dat komt niet spontaan naar boven. En tegelijkertijd denk ik dat daar een deel van onze toekomst ligt. Leesbevordering met ebooks, digitale prentenboeken, leesboeken etc etc op school, in de wijk, met persoonlijke begeleiding. Aandacht voor de klant.

In de praktijk
Vanmiddag ging ik met één van onze domeinspecialisten mee naar de directie van een schoolbestuur. Zij wilden graag met ons praten over de mogelijkheden van een Brede School met een eigen (buurt)bibliotheek er in. Ze wilden een aanpak voor de taalachterstand bij hun leerlingen en ze wilden ook de volwassenen in die wijk kunnen bedienen. Prachtig initiatief en heel fijn dat ze aan ons denken. Ze gaan nieuwbouwen en kunnen dan twee lokalen neerzetten die niet gebruikt gaan worden als leslokaal en die dan door ons gebruikt kunnen gaan worden als bibliotheek. En toen heb ik in mijn ogen (en ach.. ik steek maar even mijn eigen loftrompet ;-) iets dappers gedaan. Ik heb gezegd dat we 'de stenen' niet willen. Dat we heel graag met hen naar een oplossing willen zoeken, tegen betaling, voor de bestrijding van de taalachterstand van hun leerlingen. Dat we daar eerst maar eens klein mee moeten beginnen, met wellicht wel een kleine collectie, maar dat we vooral in moeten zetten op programma's, structureel aandacht voor lezen in de klas met ondersteuning door de bibliotheek. En dat we daar geen vaste vestiging voor nodig hebben. Zo!

Ze waren nog enthousiast ook, dus ik heb goede hoop dat we hier iets moois kunnen gaan doen.

(digitale) toekomst

Brainstorm
Angel on my chest blogde al over de brainstorm die Kennemerwaard met een aantal medewerkers met Albert Boswijk deed over waar de (digitale) toekomst ligt van de bibliotheek. In samenwerking met ProBiblio, dus ook Stefan de Bruin, Edo Postma en Frank Bergsma waren aanwezig.

Belevenissen
Eerst liet Albert ons nadenken over wat voor ons diepe betekenis was geweest in het leven. Dan liet hij ons nadenken over we mensen willen bereiken of 'beraken'. Om ons te leiden naar het proces van zingeving en betekenisgeving. Iets waar de onvolprezen Rob Bruijnzeels al jaren geleden met 'de bibliotheek anders bekeken' mee bezig was.

Segmentatie
Albert hield ons voor dat we goed moeten nadenken welke klanten we op welke manier willen helpen. Welke klanten willen we alles aanreiken, en bij welke klanten zetten we in op zelfredzaamheid. Eenheidsworst is dodelijk voor onze business. We roepen maatwerk, leveren dat maar zelden. Waarde-creatie: tijd en aandacht voor je klant en dat kan of met een spreekuur (vrije inloop) of op afspraak.... u wilt advies op maat, maakt u een afspraak en wij helpen u verder.

Portfolio van kwaliteiten
Ander idee: maak een portfolio van de kwaliteiten van je medewerkers. Wie weet er veel van reizen, wie veel van science fiction, wie van muziek etc etc. En zet dat op je website, durf daar mee te adverteren. Laat mensen naar jouw bibliotheek komen van heinde en ver... voor die ene medewerker die alles weet over hoe je een website op zet.

Welke contactmomenten
Ons huiswerk is om als een neutrale bezoeker te kijken hoe men de bibliotheek bezoekt, fysiek. En welke momenten daarin zouden we willen wijzigen. Daar moeten we dan actie op ondernemen, want daar liggen kansen om onze klanten beter te bedienen.



afbeelding van: treeofthegoldenlight.com




Online presence
Dat blijkt het lastigste stuk, hoe willen we onze webpresence hebben. En dan zijn we in heel veel zaken te snel geneigd om het naar landelijk niveau te willen trekken. Terwijl het ook hier om je lokale/regionale presence gaat. Ik heb er eerlijk gezegd ook nog niet een goed beeld bij. En toch... met kleine stapjes, zoals bijvoorbeeld het smoelenboek van onze medewerkers die met hun kwaliteiten benoemd staan op onze website. Dat zou al mooi zijn, als een paar van onze mensen daar mee zou durven te beginnen. Ik ga zelf het goede voorbeeld geven om met mijn blog op onze website te gaan staan. Volg de directeur.... straks ook op de website van Kennemerwaard

Het verhaal vertellen

vanmiddag in Utrecht gesproken met het bestuur van het Netwerk van Directeuren over de studiedagen in 2011. We willen voortborduren op het thema van 11 november dit jaar. Daar bespraken we onder begeleiding van de Argumentenfabriek de pro's en contra's van het verheffingsmodel en dat van de retail/winkelformule. Dat was een inspirerende dag en het leverde tegelijk het beeld op dat we als directeuren met elkaar niet goed weten waar het naar toe moet. We hebben het niet scherp op ons netvlies...

Dus willen we daar volgend jaar op door pakken, een dag over welke koers we moeten gaan varen, liefst ook met inbreng weer van de Argumentenfabriek. Omdat ons verhaal scherper moet. En dan willen we een aantal collega's ook laten oefenen op een echte wethouder en een door de wolgeverfde mediafiguur. Kun je dan ook je verhaal goed vertellen. Leren, leren, leren. Als wij het verhaal niet kunnen vertellen aan de politiek, aan de pers, dan kunnen we dat ook niet over brengen aan onze medewerkers.

Dus in het najaar gaan we er weer op door, dan wellicht een lobbyboodschap kunnen formuleren richting eventuele sponsoren. En welke gegevens heb je nodig om je verhaal te ondersteunen. Dus als NvD willen we met elkaar leren, en dat zal eng zijn. Want met je billen bloot ten opzichte van je collega's: waar we vaak elkaar aftroeven in welk succes we nu weer behaald hebben. Windowdressing.... Durven met elkaar te zeggen dat we het ook niet weten, of nog niet weten. Durven we dat echt te zeggen terwijl we met gemeenschapsgeld toch gewoon goede dingen doen? Kun je inspireren als je positief ingesteld bent, en op reis bent, maar nog niet weet waar je precies uit gaat komen? Struikelend over het smalle randje dat tussen de twee afgronden loopt....

je klein en groots voelen

Soms heb je van die weken, dagen achter elkaar dat je maar door haalt, door maalt. De dagen en weken rijgen zich aan één tot een brij waarin je van voren niet meer weet dat je van achteren leeft. Ik las de blog van Mark Deckers en kon me de somberheid zo voorstellen. Het is de tijd van het jaar, de blaadjes vallen en de agendablaadjes (al dan niet digitaal ;-) vullen zich tot de nok toe. Geen tijd om na te denken, om stilletjes voor je uit te staren en te bedenken wat je wilt... Ik voel me dan op zo'n moment ontzettend onmachtig, doe niet de dingen die ik zou willen doen, doe de dingen die ik vind dat ik moet doen (dat is niet altijd hetzelfde ;-) en voel me klein.

Vanavond was ik op een vrouwennetwerkavond, Women Link. Een afgeleide van WomenInc uit Amsterdam. Empowerment van vrouwen. Ik was er al eerder voor uitgenodigd en ik was er niet aan toegekomen. Geen tijd, geen prioriteit. En nu was het de vierde avond deze week dat ik dan niet thuis zou zijn. Ik had niet veel puf, maar ik had het toegezegd. Dus ging ik met mijn goede gedrag.

Een groep van ongeveer 15 vrouwen van diverse leeftijden, diverse komaf. Praten over hoe we kunnen zorgen dat meer vrouwen op de arbeidsmarkt zouden kunnen komen. Over wat we hebben besproken zal ik het verder niet hebben. Wat ik wil vertellen is waar ik zo blij (groots) van werd. Hier zaten allemaal krachtige vrouwen. Er zat een aantal vrouwen bij, die de groep Lélemam vormen. Zij zongen á capella prachtige wereldliederen. Ze zetten zich in voor Musicians without borders, die in oorlogsgebieden muziek gebruiken om mensen, kinderen met trauma's te helpen zich te verzoenen met elkaar. Prachtige vrouwen. Mooie vrouwen die op gaan in de muziek, die hun kwaliteit hebben gevonden. En waar ik van zat te genieten, en me klein bij voel.

En dan ga je aan het eind van de avond weg, en dan zegt één van die vrouwen met prachtige stem tegen mij: ik ga mijn kinderen vertellen over jou. Ik had in het voorstellingsrondje verteld dat ik al sinds mijn 8ste weet dat ik bibliothecaresse wilde worden, en dat dat gelukt is en nu directeur ben. Ik vind dat niet bijzonder, het hoort bij mij. Een ander die ik groots vind, vindt mij groots. En dat maakt mij dan weer klein en groots en blij, allemaal tegelijk.

Praten met de raad

Vanavond hadden we een informatieavond voor raads- en commissieleden van Alkmaar. De opkomst was groter dan verwacht. Er hadden zich van te voren 6 mensen op gegeven, het waren er uiteindelijk een kleine 10. Mooie opkomst, al waren niet alle partijen vertegenwoordigd.

Laaggeletterdheid
We begonnen met een presentatie over laaggeletterdheid, wat is het, wie betreft het en wat doet de bibliotheek er aan. Ik was blij verrast met de vragen die er kwamen. De raadsleden wisten al veel van de materie, en er was een goede inhoudelijke discussie over wat de rol van de bibliotheek is en wat hij zou kunnen zijn in de toekomst. Mooi vond ik de vraag van het D66 raadslid of wij als bibliotheek zouden kunnen nagaan wat nou de gevolgen zullen zijn van het beleid van de gemeente om inburgeraars te laten betalen voor hun NT2 cursus. Of dat in gebruik ook negatieve effecten heeft of niet. Dat zullen we dus ook gaan monitoren of dat zo is. Onze beleidsmedewerker hield een prima verhaal.

meerjarenbeleidsplan
Daarna hield ik zelf een verhaal over ons meerjarenbeleidplan. Waar is de bibliotheek voor, wat is onze missie en visie. Welke speerpunten kiezen we voor de komende jaren. Ook hier veel goede vragen. Over wat onze prioriteiten zijn, want daar hebben we als bibliotheek toch wel een beeld van? En wat willen we nou met onze vestigingen? Ik heb uit kunnen leggen dat de meerjarenbeleidsvisie ook een stuk is wat voor ons een richtlijn is van waaruit we werken, en dat het een uitnodiging is aan de raad om met ons in discussie te gaan over onze ambities.

begroting

Vervolgens kwam er natuurlijk de vraag hoe we al onze plannen gingen realiseren. De kans op extra geld was niet erg groot, en wat gingen we dan wel doen en wat niet. Of we niet een groot gat in de begroting hadden ten opzichte van onze ambities. Ik heb het anders geformuleerd vanavond maar ik ben een groot voorstander van grootse dromen en er voor gaan. En pragmaticus genoeg om te weten dat je dromen alleen kunt bereiken door er hard voor te werken. "Zonder strijd geen overwinning" zei het PvdA raadslid vanavond. TON kwam met de vraag of we niet efficienter met onze collectie konden om gaan. Want moesten we wel alles aanschaffen als we ook zoveel konden aanvragen. Ik kon uitleggen dat je als gemeente met je dienstverlening de eerste basisbehoeften van je gebruikers moet kunnen opvangen en dat het niet aangaat om daarbij op je 'buren' te gaan leunen. Dat werd dan ook wel weer met instemming begroet.

de leukste vraag
De leukste vraag van de avond ging over mijn salaris, van OPA. Of ik boven de Balkenende norm zat? Daar heb ik heel erg smakelijk om gelachen. Nou nee, echt niet! En ik geloof dat ik ook niet zou willen. Als ik nou een beeld probeer te hebben van wat Balkenende en nu Rutte allemaal aan werk verzet, en wat daar voor salaris aan vast zit..... ik geloof dat het dan heel goed is dat mijn salaris ver onder zit. Want ik zou al dat werk niet willen doen... en dan heb ik dus toch niet zo'n drukke baan ;-) (zie vorige blog)
En even voor de duidelijkheid: ik vond dat een goede vraag, je kunt er als instelling die met publiek geld maar beter transparant over zijn.

Een goed verstaander

Personeelsbijeenkomst
Vanochtend hadden we onze halfjaarlijkse personeelsbijeenkomst. Dit keer hadden we vooral een verhaal over nieuwe ontwikkelingen. Bertil Voogd van bibliotheek.nl kwam iets vertellen over wat er allemaal op ons af gaat komen. Kennemerwaard is één van de bibliotheken die ingeloot zijn om over te gaan op de landelijke infrastructuur. Er kwamen veel afkortingen voorbij: CRM, DCR, WLWI etc etc. Er werden gelukkig een aantal slimme vragen gesteld waarbij een paar van onze medewerkers in de smiezen hadden wat er allemaal voor implicaties aan vast zitten.

cWise
Daarna gaf onze ICT beleidsmedewerker een korte uitleg over cWise. De uitleg was prima, maar persoonlijk was ik licht teleurgesteld over wat er allemaal niet kan in cWise. Ik had gevoel dat ik had toen ik een nieuwe laptop kocht, zodra je de deur uit loopt is hij al verouderd ;-) Dat gevoel heb ik met cWise op een aantal fronten ook. Het wordt ronkend voorgereden als een prachtige Mercedes, maar er blijken geen achterbanken in te zitten. Je kunt geen links leggen met bv Hyves of Facebook of op andere manieren met het web. Alleen binnen de veilige omgeving van BICAT kun je interactief bezig. Leuk, maar we willen zo graag contact met ook ander gebruikers dan degene die we nu al kennen. Frappé toujours!

23 dingen
Daarna gaven twee medewerkers uit de vierde groep 23 dingers een korte presentatie over wat er zo leuk is aan 23 dingen. Wat ze allemaal leren, hoe lastig het soms wel is. Eén wist te melden dat de cursus bij haar thuis vooral werd gezien als een cursus 'Hoe word ik computer verslaafd'. Erg grappig. Maar waar wel uit bleek dat deze medewerker er heel veel uren thuis in stopt om dingen uit te zoeken, ze onder de knie te krijgen. En dat is mooi om te zien dat een medewerker bereid is om er tijd van zichzelf in te stoppen, om in zichzelf te investeren.

Een verkeerd woord?
En toen sloot ik af. Ik dacht nog even een extra aanmoediging te doen aan de medewerkers om zich vooral volgend jaar aan te melden voor 23 dingen. Dat het veel tijd kost, maar aangezien ik hem zelf ook heb afgerond, en ik naar mijn idee toch heus de drukste baan heb ;-), iedereen in staat zou moeten zijn om 23 dingen te doen. Kreeg ik aan het eind van de middag een mail van een medewerker. Deze opmerking was in het verkeerde keelgat geschoten, alsof niet iedereen heel erg hard werkte! Dus heb ik de telefoon gegrepen en de medewerker gebeld. Want natuurlijk weet ik dat iedereen in onze organisatie heel erg hard werkt, parttimers en fulltimers. Wat ik bedoelde te zeggen was dat ongeacht hoe veel en en hoe hard je werkt, je af en toe tijd vrij moet maken om in jezelf te investeren, om bij te blijven. Dat dat gedeeltelijk in de baas zijn tijd kan, maar ook in de eigen tijd moet. En daar waren de medewerker en ik het met elkaar over eens.
En dan blijkt maar weer, dat communicatie soms heel lastig is, dat je woorden verkeerd begrepen kunnen worden en dat het mooi is als medewerkers zich zo betrokken voelen dat ze aan de bel trekken om aan te geven waar ze mee zitten.