Vorige week was ik met een collega op bezoek bij een van onze wethouders. Vroeger, toen ik nog jong en onbezonnen was LOL, werd ik heel erg boos als men op de bibliotheek wilde bezuinigen. Ik voelde dat als een persoonlijke nederlaag, heb wel eens totaal gefrustreerd met tranen in de ogen op de publieke tribune gezeten als er in 'mijn' bibliotheekbudget werd gesneden.
Afstand tot het spel en de knikkers Nu merkte ik tijdens dit gesprek dat ik heel rustig met de wethouder over de regels van het spel kon praten. We willen samen met de gemeente op trekken om tot een gezamenlijke oplossing te komen waarbij de functie van de bibliotheek in de samenleving over eind blijft. En de wethouder onderschreef dat hij de functie van de bibliotheek belangrijk vindt voor de burgers van zijn gemeente. Ik merkte dat ik op een bepaalde manier enorm veel plezier aan dit gesprek beleefde. Het is het spel waarbij je met passie het belang van de bibliotheek over het voetlicht brengt, waarbij je je verantwoordelijkheid neemt als bibliotheek en je ook de gemeente/wethouder op zijn verantwoordelijkheid kunt wijzen. En dat vond ik mooi. Want dat betekent hopelijk dat we straks in staat zijn rationele beslissingen te maken, gegrond op de emotionele waarde die de bibliotheek voor mij heeft.
Had ik vorig blog gezegd dat ik nog wel op de vier items Leren, Ervaren, Ontmoeten, Innoveren terug zou komen. Doe ik dat lekker niet. Heb ik even niet zo'n zin in, en volgens mij hebben andere mensen het al tien keer beter dan ik kan gezegd...
Was ik vanochtend bij een collega op bezoek, die net directeur is geworden bij een buurbibliotheek. Dat was een leuke hernieuwde kennismaking, want in een vorige baan in dezelfde provincie gewerkt en dan kom je elkaar wel eens tegen. Hij had een leuk praktijkvoorbeeld van hoe hij in zijn vorige baan met mystery shoppers om ging. Wij zijn in Kennemerwaard bezig met het invoeren van resultaat gericht werken. Met name voor de publieksdiensten gaat het dan om sturen op gedrag, wat vinden wij met z'n allen nou belangrijk dat de medewerkers uitstralen. Klantvriendelijkheid, opkijken en oogcontact maken als iemand binnen komt, actief rondlopen etc. Hij had in zijn vorige baan mystery shoppers in gezet om hier op te letten in hun vestigingen. En dan werden de rapporten besproken in de werkoverleggen en teamoverleggen. Lijkt me dus een heel goed idee, en ga ik zeker hier intern voorstellen.
Op vrijdagochtend bij Ticer kwam Nico Verplancke, ter vervanging van Wim de Waele, iets vertellen over de bibliotheek van de toekomst. Nico is van het IBBT, die onder andere samen met de bibliotheek van Gent een nieuw gebouw neer gaan zetten in een bocht van de Waalse Krook, vlakbij de binnenstad. Volgens Nico is de bibliotheek van de toekomst een plek waar ideeen worden uitgewisseld. Het is niet zo maar een plek, het gaat om de omgeving waar mee je context geeft. Nou heb ik dat al eerder gehoord en blijft het voor mij vaak ook wel hangen in ideeen, maar hoe gaat dat er nou precies uitzien. Hoe moet ik die context nou zien. Hij kwam met een aantal boeiende voorbeelden, bijvoorbeeld de openbare bibliotheek van Aarhus die heel erg experimenteren met het toevoegen van geluidsfragmenten aan boeken, touch tafels hebben waarmee kinderen op een interactieve wijze meegenomen worden de bibliotheek in. Ook kwam hij met een geweldig filmpje over een zesde zintuig, wat je in de toekomst zou kunnen ontwikkelen. Ik zie dat maar als de context waarover ik het net al had.
Rethink the library Volgens Nico gaat het er om in de bibliotheek van de toekomst om tegemoet te komen aan vier zaken: 1. Leren 2. Ervaring 3. Ontmoeting 4. Innoveren
Als je op deze vier onderdelen bezig bent met je publiek dan zul je belangrijk blijven. Ik zal er in een volgend blog op terug komen, hoe ik denk dat we dat zouden kunnen doen, niet dat ik de wijsheid in pacht heb, maar mijn ideeen daarover.
Nog maar een update over wat er in Ticer 2010 summerschool voorbij is gekomen aan wijsheden. WIFI
Tito Sierra, hoofd ontwikkeling digitale bibliotheek van de North Carolina State University, hield een verhaal over hoe zij interactief met hun klanten omgaan. Hij begon met wifi aan te prijzen. Als je geen wifi in je bibliotheek hebt, dan tel je niet mee. Het hebben van wifi in je gebouw doet het gebruik van het gebouw enorm toe nemen. Nou worstelen wij in Kennemerwaard al een tijdje met wifi, het staat hoog op ons verlanglijstje. En tegelijkertijd hebben we het nog niet geregeld. Ik ben een echt 'techniek moet het gewoon doen, en niet te moeilijk, plug and play'type (hoewel ik soms ook nog wel een handleiding wil openslaan als ik het echt niet snap;-), ik begrijp niet waarom wij het niet werkend krijgen. Ik krijg te horen dat het met beveiliging te maken heeft, met bereik etc. etc. Vooralsnog heb ik wel begrepen dat de oplossing die onze eigen ICT jongens hebben bedacht het niet doet, en dat de oplossing van de marktpartij veeeuuuls te duur is. Dus helaas nog geen wifi bij ons...
augmented reality Ik moet eerlijk bekennen dat ik er wel eens van had gehoord, maar geen idee had wat het nou precies is. Tijdens de lezing van Tito kreeg ik er wel een beeld bij, en ook allerlei ideeen voor toepassingen. Sierra begon met een verhaal over Foursquare en over Gowalla. Beiden een hulpmiddel om via je GPS coordinaten op sociale media andere mensen te laten weten waar je bent. Dat dat hardstikke leuk kan zijn geloof ik gelijk, tegelijkertijd geef je een hoop privacy op. De CEO van Google, Eric Schmidt waarschuwt ook al voor de persoonlijke informatie die mensen op het internet zetten, juist ook via sociale media, hun privacy schendt.
Dus ik zoek naar wat onschuldiger toepassingen. Op dit moment ligt er bij ons in de bibliotheek de prachtige literaire fietsroute over de Omringdijk. Het zou geweldig zijn als we deze route digitaal beschikbaar kunnen maken, en op leuken met extra informatie die op je mobiel verschijnt, of met kleine toneelstukjes die via YouTube te zien zijn en die een speciale gebeurtenis na spelen. Er zijn nogal wat koppen ingeslagen hier met die West-Friesen ;-) Dus ik ga de collega's van Kunst en Cultuur Noord-Holland mailen...
Learn by doing En als laatste deed Sierra een oproep die mij uit het hart gegrepen is. Doordat in de nabije en al lopende toekomst je links en rechts voorbij wordt gestreefd is het ontzettend belangrijk om flexibel in te kunnen spelen op alle technologische ontwikkelingen. Een kwaliteit om na te streven. En dus moet je al doende leren. Niet eindeloos projectplannen schrijven, een A4-tje moet genoeg zijn als je dan toch nog wat op papier wilt zetten. En voor de rest... GEWOON DOEN
Ik werd net gebeld door een verslaggeefster van Trouw. Of in onze bibliotheek ook bezuinigingen gaan plaatsvinden. Officieel weet ik nog van niets, onze drie gemeenten meldden ons alleen mondeling dat ze van plan zijn om op ons te bezuinigen. Er wordt gesproken over bezuinigingen van 5 tot 10 %. Vervolgens werd mij gevraagd wat we dan minder gingen doen: minder open, minder activiteiten, minder boeken? Ik heb uitgelegd dat wij gaan voor sterke vestigingen, geen winkels die niet of nauwelijks open zijn en waar de klant niet kan vinden wat hij zoekt. Dus dat zou kunnen betekenen dat er vestigingen gaan sluiten, en we gaan kijken of we een kleiner servicepunt voor doelgroepen ergens bij in kunnen huisvesten.
"Heilig verklaring" vestiging Vervolgens kreeg ik de vraag of men dan een reportage kon maken van die betreffende vestiging. Dat heb ik afgewezen. Officieel weten wij nog van niks, en als ik ga noemen welke vestiging er gesloten gaat worden, loop ik het risicio dat de lokale bevolking zoveel protest aantekent dat deze vestiging heilig verklaard gaat worden. Dat wil ik niet, want dan kun je tot in lengte van dagen niets meer met die vestiging doen. Je krijgt er negen van de tien keer geen geld bij, je moet met minder hetzelfde aantal vestigingen in de lucht houden en resultaat is vaak dat je dan twee keer niks hebt (of in het geval van deze gemeente drie keer niks ;-. Uiteindelijk loopt je publiek dan toch weg, krijg jij het op je brood want je zou toch voor meer leden zorgen e.d. Of het pad om te kiezen voor sterke vestigingen en voor servicepunten gericht op doelgroepen de juiste is weet ik ook niet, ik denk dat het meer levensvatbaar is dan alles maar een beetje minder.
Als tweede spreker op de donderdag van de summerschool van de Universiteit van Tilburg of digitale bibliotheken sprak Adam Blackwood, E-adviser Teaching % Learning bij de University of Kent. Hij begon zijn verhaal erg grappig door 2 android phones omhoog te houden en vervolgens alle 'ouderwetse' apparatuur omhoog te houden die in die telefoon verwerkt zat. Een fototoestel, een opnameapparaatje, een rekenmachine, een projector, een boek, een walkman en nog wat meer. De tafel lag vol.
Zijn presentatie was op een aantal fronten wat rommelig, van de hak op de tak, tegelijkertijd heel interactief want de toehoorders konden zelf aangeven welk onderdeel van zijn presentatie, die hij in een soort animatiefilmpje met Lego had gevat, zou worden behandeld.
de behoeftepiramide
Hij sprak vervolgens over waar je als bibliotheek op het web aan zou moeten voldoen in het aanspreken van je klanten, als je mee wilt tellen in hun netwerk.
De piramide bestaat uit vijf behoeften, oplopend in volgorde van basis tot dan doe je echt mee ;-) als je dat voor je klanten weet te regelen. Jullie moeten me maar vergeven dat ik het niet in een priamide heb getekend, daar mis ik nu de puf voor om dat uit te priegelen.
komen ze:
5. zelf realisatie: dwz dat je de technologie begrijpt, dat je aan e-learning doet, second life e.d.
4. erkenning: hoeveel vrienden heb je op de sociale media, hoeveel volgers op Twitter, heb je het laatste model van de mobiele telefoon
3. relaties: zit je op Twitter en op Facebook, chat je met klanten
2. communicatie comfort: heb je je inernet goed beveiligd, hoe zit het met de digitale omgeving, is er goed toegang tot e-mail en hoe werkt de webbrowser
1. verbinding: is er stroom, kun je wireless in je bibliotheek, hoe zit het met de internetverbinding, is die snel genoeg?
Blackwood stelt dat als je aan al deze voorwaarden voldoet dat je dan mee telt op het web. Dus daar ligt nog een wereld te winnen op een flink aantal fronten.
Wat ik in ieder geval wel grappig vond was dat hij gebruik maakte van de piramide van Maslow, deze hebben wij als inspiratie gebruikt voor hoe wij tegen onze eigen dienstverlening aan kijken. Waar ligt de maatschappelijke relevantie van de bibliotheek.
Wij hanteren deze piramide om onze dienstverlening verder aan te scherpen op maatschappelijke impact. Waar doen we het allemaal voor, en kunnen we ook een focus kiezen. Wij in Kennemerwaard hebben er voor gekozen om ons de komende vier jaar vooral te richten op klanten die de bibliotheek nodig hebben om zich te kunnen handhaven in deze maatschappij, dus op het gebied van laaggeletterdheid en mediawijsheid, en op bijdragen. Dat zit erg op het gebied van co-creatie met je klanten, hoe zorg je dat je klanten hun kennis aan die van jou willen koppelen. En dat gaan we dus onder andere doen door ons op het gebied van de sociale media te begeven. Dat zal wel struikelend worden ;-) we gaan het doen!
Bluetooth
Hij kwam overigens ook met het idee om veel meer te doen met Bluetooth. De enige bibliotheek die daar nu iets mee doet is DOK. Volgens Blackwood is er veel meer mee te doen, het verzenden van kleine welkomsberichten, van informatie op maat, kleine tips van wat er te doen is etc.
Verder had hij nog een geweldig cool filmpje waar de bibliotheek als de place to be wordt neergezet.
Vorige week donderdag en vrijdag heb ik twee dagen weer in de collegebanken gezeten. Tussen heel veel univerisiteits- en instituutsbibliothecarissen, uit buiten- en binnenland. De openbare collega's schitterden door afwezigheid, terwijl er met name op donderdag wel veel interessants te horen en zien viel. Thema was digitale bibliotheken, wat kun je doen op web 2.0 en wat zou je strategie moeten zijn.
PEW Internet project het begon met een lezing van Kristen Purcell, over hoe de groei van mobiel breedband en mobiele telefoons bijdraagt aan de democratisering van informatie, van netwerken. Al blijft er nog steeds een verschil tussen hogere en lagere inkomensgroepen, en ook verschil in internet gebruik tussen blanke amerikanen, hispano's en afro-americans, blijkt dat bijna iedereen een mobiel heeft, en ook steeds meer mensen hun mobiel gebruiken om toegang tot internet te zoeken. PEW doet al jaren onderzoek, ook onder jongeren. Dan blijkt dat jongeren sociale media steeds minder gebruiken voor het uitwisselen van persoonlijke informatie. De resultaten van het hele onderzoek vind je hier Het blijkt dat jongeren nog wel steeds graag filmpjes en foto's met elkaar uitwisselen via internet, maar bloggen en twitteren is volstrekt niet interessant. Daar en tegen vond ik het wel opvallend dat 40% van de Amerikanen RSS feeds gebruikt om op de hoogte te blijven van nieuws op hun favoriete sites. interessant spul
bibliotheek als knooppunt ze gaf vervolgens een heleboel aanbevelingen hoe wij als bibliotheek onze rol als spin in het web op het web (weer) op kunnen eisen. Ik deel haar ideeen met jullie: Speel je rol vanuit je kracht, verwijs door, wees de expert, het filter, de aanprijzer, een facilitator. Wees je er van bewust dat je publiek groter is dan waar je mee dealt, je gebruikers hebben een eigen netwerk dat ze ten goede en ten kwade voor je in kunnen zetten. realsieer je dat je informatie organisch is: het wordt gebruikt, aangepast, ze interpreteren en hergebruiken dat wat jij beschikbaar stelt of meldt. Kijk of je zelf een community kunt bouwen, laat mensen op facebook vriend van je worden. Gebruik twitter, laat alle medewerkers twitteren vanuit een persoonlijke account, vanuit hun persoonlijke interesses. Vraagteken daarbij is natuurlijk hoe je omgaat met de 24 uurs economie ten opzichte van onze werktijden. Vraag je klanten omfeedback en reageer op de feedback, dus handel er naar en geef antwoord aan je klanten. Maak informatieuitwisseling mogelijk, maak interactie mogelijk en personalisering van je materiaal.
Als graadmeter, de medewerkers van PEW internet project besteden ongeveer 50% van hun tijd aan het communiceren via sociale media.
Het is allemaal op verschillende vlakken wel vaker gezegd, en toch was dit weer een mooie bevestiging dat we als bibliotheken op een andere manier met onze klanten contact moeten gaan zoeken. Ik zal de komende dagen nog wat vaker vertellen en reflecteren op wat ik in Tilburg heb gehoord.
