Jaarlijks organiseert bibliotheek
Kennemerwaard zo'n kleine 1000 lezingen, debatten, informatieavonden etc.
Meestal levert dat weinig sterk positieve of negatieve reacties op. De
afgelopen twee maanden is bibliotheek Kennemerwaard een aantal keren
'geroosterd' op social media. Eerst naar aanleiding van een lezing door
Extinction Rebellion in onze bibliotheek in Castricum. Er werd schande van
gesproken dat met publiek geld een groep als Extinction Rebellion een podium
werd geboden. Een groep waarvan zelfs sommige criticasters beweerden dat ze op
de lijst van extremistische en terroristische organisaties staan van de Britse
politie. Dat dit overigens onjuist en onterecht is, zoals bericht door
oa The Guardian, werd alleen door Extinction Rebellion in de discussies
benoemd. Sommige reacties op social media suggereerden dat de bibliotheek dan
maar gekort moest worden op haar subsidies.
 |
| Pixabay |
We hebben als bibliotheek
gereageerd op social media en ikzelf in een brief aan de fractievoorzitters van
de politieke partijen in Castricum, dat het organiseren van lezingen en
debatten over maatschappelijke vraagstukken een taak is die in de
Bibliotheekwet bij de bibliotheek hoort. Dat we de lezing oa in het kader van
het thema van de Boekenweek "Rebellen en Dwarsdenkers" hadden
georganiseerd. Dat we ook graag de andere kant van het spectrum aan het woord
wilden laten, zoals bv. LTO of Farmers Defence Force. Van dat laatste is het
overigens (nog) niet gekomen, corona heeft daar een stokje voor gestoken.
Bij het organiseren van lezingen
kijken we, naast wat er actueel en relevant is aan maatschappelijke onderwerpen
ook goed naar de bevolkingsgroepen in ons werkgebied. In Bergen en Castricum
wonen relatief veel mensen met een alternatieve kijk op het leven, op de
maatschappij en de wereld. Om die groep te bedienen organiseren we de
zogenaamde 'spirituele lezingen', met onderwerpen die passen bij de
belangstelling onder die groep inwoners. Dat deden we altijd samen met een
inwoner uit ons werkgebied, die ons adviseerde welke spreker en welk onderwerp.
Er was een goede vertrouwensband ontstaan tussen onze medewerker en de
adviseur. De lezingen konden rekenen op een vast publiek dat de onderwerpen
zeer waardeerden.
Onze adviseur hield er mee op, maar
raadde ons een andere persoon aan. Daar is onze medewerker mee in zee gegaan.
En toen ging het mis. Er werd een lezing georganiseerd over 5G en kabouters. Op
verschillende plekken in onze organisatie zijn geen alarmbellen gaan rinkelen,
in ieder geval was er niemand die een kritische vraag stelde of we wel zo'n
onderwerp als bibliotheek wilden aankaarten. En als we dat al wilden doen, of
dan een lezing, wat behoorlijk éénrichtingsverkeer is, de juiste vorm is. Pas
toen er veel rumoer op social media ontstond waren er collega's die zeiden dat
ze het wel gezien hadden, maar niets hadden gezegd tegen de collega of tegen de
leidingggevende of tegen mij.
Een geluk bij een ongeluk was dat
we de lezing moesten afgelasten in verband met corona. Maar op social media
werden we opnieuw geroosterd, dat we een podium boden aan dit soort nepnieuws
was volstrekt idioot. En ja, hier moet ik het mee eens zijn. We hadden eerder
intern besproken dat we vaker met elkaar, als medewerkers van de bibliotheek,
met elkaar moeten bediscussiëren welke waarden en normen wij hoog houden.
Vrijheid van meningsuiting en vrijheid van informatiegaring. Maar ook kritisch
burgerschap en informatievaardigheden bijbrengen aan mensen. We willen als
bibliotheek bijdragen aan het tegen gaan van nepnieuws.
Op onderwerpen waar veel debat en
discussie over gaande is, is het belangrijk dat wij als bibliotheek goed
nadenken over de vorm waarin we informatieoverdracht willen gieten. Een lezing
is zenden van je boodschap, in een debat kun je voor- en tegenstanders aan het
woord laten. En welke onderwerpen wil je ver van blijven, welke vind je juist
wel heel relevant? We willen als bibliotheek Kennemerwaard bijdragen aan het
publieke debat, en we willen bijdragen aan kritisch burgerschap. Hoe we dat
doen is onderwerp van gesprek, intern en zoals de discussies op social media
aantonen ook extern.
Baal ik ervan dat deze lezing over
5G en kabouters bij ons georganiseerd werd? Ja en nee. Ja, omdat ik er van
geschrokken ben dat er te weinig kritisch is gekeken naar de inhoud van de
lezing en of dat het past binnen onze normen en waarden. Nee, omdat het ons
helpt om scherper te worden in hoe we onze rol binnen de democratie kunnen vorm
geven. Die discussie intern vind ik essentieel om te voeren, zodat iedereen
binnen bibliotheek Kennemerwaard weet waar we voor staan, en dat ook kan toepassen
in zijn/haar dagelijkse werk.
