woensdag 24 februari 2016

Trendrede 2016 vertaald naar de bibliotheek

In 2012 waagde ik mij al eens aan het vertalen van de Trendrede naar de bibliotheek. Nu heb ik de afgelopen jaren niet altijd de Trendrede gelezen, dit jaar werd ik door de voordracht van Tom Kniesmeijer aan de VOB leden vergadering toch weer getriggerd. Want er zitten mooie observaties in waar wij als bibliotheek iets mee kunnen of moeten. Hier mijn overpeinzingen bij Trendrede 2016.

De maatschappij in verzet
Uit dit hoofdstuk citeer ik: "Grip is het woord voor 2016. We zijn hem kwijt. We hebben betere toegang dan ooit tevoren tot informatie, mogelijkheden, diensten en producten, maar voelen ons ook betekenisloos en niet ‘in control’" en "Deze zekerheid dragen we mee: het individu, met al zijn dwarsverbindingen en gelegenheidscoalities, is de nieuwe fundamentele bouwsteen van de maatschappij."
Ik zie hier een rol voor de bibliotheek, één die van oudsher bij ons hoort. Duiding geven aan de veelheid van informatie die op ons afkomt. Ik denk dat het hierbij niet alleen maar gaat om het selecteren van (de juiste) informatie, hoewel dat voor bepaalde mensen ook heel waardevol blijft. Het gaat ook om mensen te leren de goede vraag voor zichzelf te leren formuleren. Nieuwsgierigheid aan te wakkeren, nieuwsgierigheid naar anderen, naar andere denkbeelden. En nieuwsgierigheid naar onszelf. Waarom zijn we zoals we zijn, waarom denken we zoals we denken. En zo kunnen we 'het' individu zijn dwarsverbindingen te laten leggen. Want ja, het individu is dan misschien wel de nieuwe fundamentele bouwsteen van de maatschappij, het individu wil ook verbinding leggen en waarde toevoegen aan de samenleving. Daar kan en wil de bibliotheek een platform voor zijn, en de bibliothecaris onderdeel van die dwarsverbinding.

De zoektocht naar grip
"Nu ik de bouwsteen van de samenleving ben, wat is mijn bouwende vermogen? Dat is de vraag die bij deze tijd hoort. We willen gehoord worden, gezien worden en ons een deel voelen van iets gezamenlijks. Wat is mijn betekenis en welke verbinding zoek ik, waaraan kan ik mijn steentje bijdragen? Er gloort begrip voor het andere, de ander. Omdat we inzien dat ons ik niets betekent zonder de ander. Alleen samen krijgen we grip op onze nieuwe wereld. En bouwen we aan onderling vertrouwen."
Zoals ik hierboven al zei, de bibliotheek kan en wil het platform zijn voor de verbinding. Ik hoorde een mooi voorbeeld vorige week van Bibliotheek Het Groene Hart. Een groep studenten vroeg of ze de bibliotheek buiten openingstijden mochten gebruiken als studieplek. De bibliotheek stemde daar graag mee in, blij dat zij gezien werden als goede plek om te studeren. En legde ook een vraag neer bij de studenten: "Wat zouden jullie kunnen doen voor deze gemeenschap, welke kennis of ideeën hebben jullie te delen." Verbinding leggen met je omgeving. Hier in Kennemerwaard die ik dat bij de community Duurzaam Doen. Gestart als aanbodgerichte lezingencyclus rondom duurzaamheid. Nu langzamerhand omgevormd tot een groep betrokken burgers, medewerkers bibliotheek en ondernemers die bereid zijn tijd te investeren om elkaar en hun omgeving te inspireren tot meer duurzaam leven. Wederom de verbinding leggen en met elkaar iets bijdragen aan dat gedeelde ideaal.

Bouwgesprek voor een samenleving
"In 2016 gaan we vanuit persoonlijke betekenis het gesprek aan. Niet om te winnen, maar om het nieuwe in onze samenleving te interpreteren en implementeren. We krijgen grip door begrip. 2016 wordt het jaar van het Bouwgesprek."
In dit hoofdstuk wordt oa gesproken over zelfsturende teams, over hoe je medewerkers eigen verantwoordelijkheid kunt geven. Daar heb ik wel een vraagteken bij. Niet omdat ik onze medewerkers te dom acht, zeker niet. Ik zie wel dat nu wij als bibliotheek in een transitie zitten, het voor veel medewerkers moeilijk is om te vertalen wat dit dan van hen vraagt. De opstellers van de Trendrede stellen dat de comfortzone niet meer veilig is. En dat klopt. Wij als bibliotheek kunnen niet achterover leunen, wachten tot de mensen naar ons toe komen, en alleen maar boeken uitlenen. Toch zie ik dat in discussies met medewerkers dit is wat ze kennen, en de comfortzone nog veilig lijkt.

Binnen Kennemerwaard hebben we gekozen voor meer inzet op onze vier programmalijnen.  Hoe we daar invulling aan moeten geven, dat vinden een aantal medewerkers erg lastig om voor zichzelf te vertalen. De crux in het citaat hierboven zit hem denk ik in het regeltje "We krijgen grip door begrip." Als directeur en leidinggevenden heb je het verhaal al vaak door gedacht, besproken, gepresenteerd. Voor medewerkers in de uitvoering wordt het misschien twee of drie keer besproken en dan wordt er verwacht dat 'ze' het wel even gaan doen. Dus wordt het tijd voor bouwgesprekken, ook binnen ons team. Die zijn gedeeltelijk al bezig binnen de teams en de groepjes medewerkers die bezig zijn met het 'neuzenproject'. Daarnaast gaan donderdag beginnen met een inspiratiesessie voor de leidinggevenden. Hoe snappen we zelf waar we naar toe willen, en kunnen we dat gezamenlijk begrip delen met het hele team, en samen grip krijgen op ons bouwproces voor een veranderde en veranderende bibliotheek? En kunnen we dat daarna dan ook bespreken met de mensen waarvoor we al dat goede werk doen? Ik voorzie heel veel bouwgesprekken......

NB: De cursieve gedeelten zijn citaten uit Trendrede 2016

Geen opmerkingen:

Een reactie posten