Fondsenwerving loont!

In 2009 fuseerden de bibliotheken van Heerhugowaard, Castricum en Alkmaar tot bibliotheek Kennemerwaard. In het nieuwe functiehuis hadden wij de functie van fondsenwerver opgenomen. Dit omdat we voorzagen dat de druk op de reguliere subsidie zou toenemen, oftewel dat bezuinigingen ons waarschijnlijk boven het hoofd hingen. En dat om goed in te kunnen spelen op veranderingen in de maatschappij je dat slim kunt doen met projecten. Daarnaast lag er al een vraag vanuit gemeenten of we niet meer eigen inkomsten konden genereren. Ik blogde al eerder over de derde geldstroom.

In de hele plaatsingsprocedure lukte het ons niet gelijk om een medewerker op deze functie te benoemen. Maar na een jaar vonden we toch een medewerker, uit eigen geledingen, die wel oren had naar deze functie.

Met in eerste instantie een externe coach erbij als adviseur ging onze kersverse fondsenwerver aan de slag. Bij het aanstellen van de betreffende medewerker hebben we gezegd dat op termijn minimaal haar salaris binnen zou moeten worden gehaald, liever natuurlijk flink meer. We hebben gezegd dat ze de tijd zou krijgen om hier naar toe te groeien en dat ze zelf aan moest geven of en welke ondersteuning ze nodig had. Met vallen en opstaan lukte het ieder jaar een stukje beter om sponsoring, projectfinanciering of bijdragen in natura los te krijgen bij fondsen, potjes bij gemeenten, bedrijven. Ik geloof dat alleen het eerste jaar het salaris van onze fondsenwerver net aan werd binnengehaald aan inkomsten.  In de jaren er na groeide het bedrag van binnengehaalde

projectgelden.

Jullie moeten hierbij denken aan projectaanvragen rond thema's zal duurzaamheid, laaggeletterdheid, cultuurparticipatie, taal- en leesbevordering, digitalisering etc. Er zaten aanvragen bij 'in natura', zoals de spelers van AZ die komen voorlezen tijdens de Nationale voorleesdagen (geen geld maar onbetaalbaar zo'n bijdrage van AZ!), kortingsacties in het kader van 'Voordeel met je biebpas'.

Vandaag kreeg ik het overzicht over 2016 onder ogen. In totaal heeft onze fondsenwerver, die zich overigens adviseur projectfinanciering noemt tegenwoordig ;-) voor iets meer dan € 550.000,- aan projectplannen en ondersteuningsaanvragen verstuurd. Daarvan is € 340.000,- aan projectgeld toegekend. Een groot compliment aan onze adviseur projectfinanciering en de manier waarop ze samen met onze specialisten financiering los weet te krijgen voor projecten die we anders niet of minder van de grond zouden krijgen. Ik ben heel erg trots op haar en op dit resultaat!

Nieuwjaarstoespraak voor medewerkers bibliotheek Kennemerwaard

Het gaat goed met onze bibliotheek. We hebben in 2016 meer activiteiten georganiseerd dan in 2015. Meer mensen bereikt via de programmalijnen. We zijn gegroeid met het aantal scholen dat een leesconsulent heeft, meer programma’s voor het voortgezet onderwijs en meer voor de voor- en vroegschoolse educatie.  We zorgen er voor dat met onze programma’s op de scholen kinderen lezen leuk vinden of gaan vinden, dat ze meer en beter gaan lezen. En we zorgen er voor dat kinderen mediawijs worden, leren met informatie om te gaan, die te beoordelen op betrouwbaarheid. We maken ze weerbaar in de wereld van internet. We leveren duidelijk toegevoegde waarde.

Met onze programma’s ter voorkoming of terugdringen laaggeletterdheid gaat het ook goed. Ook daar hebben we meer programma’s, bereiken we meer mensen. En leveren we ook daar een bijdrage in mensen de Nederlandse taal te beheersen of beter te beheersen in schrift en spraak. We leren mensen digitaal vaardig te worden met programma’s als Klik&Tik en Digisterker. Ook hier leveren we duidelijk toegevoegde waarde.

Met onze programma’s rondom participatie en zelfredzaamheid gaat het ook goed. Steeds meer mensen willen hun kennis en kunde delen via de bibliotheek, en veel mensen komen af op de activiteiten die we organiseren in deze programmalijn.

En alles wat we doen rondom een Leven Lang Leren kan ook op een warme belangstelling rekenen van ons publiek. Coderdojo’s voor jong en oud, informatiesessies rondom duurzaamheid, gezondheid, levensstijl, erfgoed. Allemaal goed bezocht en van toegevoegde waarde voor inwoners van ons werkgebied.

En op deze programma’s halen we ook steeds meer inkomsten binnen, direct uit bijdragen aan activiteiten van de deelnemers en via projectgelden. En dat is mooi.

Is er dan alleen maar goed nieuws te melden? Nee helaas niet. Het aantal leden neemt nog steeds af, en ook het aantal bezoekers stagneert of neemt licht af. En dat baart zorgen. De inkomsten uit de programmalijnen vangen nog niet de afname in de contributies  op. De bibliotheek financieel gezond houden is het elk jaar weer een puzzel en vraagt om creativiteit, verstandig investeren en zuinig aan doen met uitgaven.

En dan is er nog de wereld om ons heen. Vorig jaar gaf ik in mijn nieuwjaarstoespraak al aan dat ik vind dat de bibliotheek pal moet staan voor het recht op vrijheid van informatiegaring, voor vrije toegang tot informatie. Afgelopen jaar zien we een verdere verharding in de maatschappij. Meningen worden als feiten gepresenteerd en aan waarheidsvinding wordt steeds minder gedaan. Mensen luisteren steeds minder naar elkaar en zijn minder bereid om de ander halverwege tegemoet te komen. Daar maak ik mij zorgen over.

De doelstelling van de bibliotheek, zoals verwoord in de bibliotheekwet, is om bij te dragen aan de persoonlijke ontwikkeling en verbeteren van de maatschappelijke kansen van het algemeen publiek.  Dat is een belangrijke waarde die wij vertegenwoordigen.  Ik vind het belangrijk dat wij met elkaar voor die waarden staan, dat we weten wat het betekent voor ons werk van alle dag. Wij zijn als bibliotheek neutraal, maar dat wil niet zeggen dat we geen mening hebben. 

Juist in deze tijd waarin het maatschappelijk debat verhardt, vind ik het de taak van onze bibliotheek om mensen bij elkaar te brengen en te verbinden. Want je kunt als samenleving niet gelukkig zijn als je blind bent voor de problemen waarmee mensen met minder kansen te maken hebben. Wij als bibliotheek hebben een verantwoordelijkheid vanuit onze geschiedenis van volksverheffing, van democratisering. Daarover wil ik dat we het in 2017 met elkaar hebben. 

Wat zijn de waarden van de bibliotheek en hoe laten we die zien in ons dagelijks werk. We lenen geen boeken uit, nee, we dragen bij aan de maatschappelijke kansen van het algemeen publiek. Die waarde staat al meer dan 100 jaar, en die heeft onze samenleving ook gebracht waar we nu staan. Laten we dus ook niet vergeten dat we in een rijke maatschappij leven. Dat we gelukkig kunnen zijn, dat we vrij onze mening mogen uiten, dat we in vrijheid leven. Dat die vrijheid gevierd moet worden, en dat die vrijheid verantwoordelijkheid met zich mee brengt om te zorgen dat die voor een ieder bereikbaar is.

Ik wil het jaar niet beginnen met somberen, al klonken mijn woorden misschien wel zo. We leven in een rijk land, en hoewel er ook nog veel te verbeteren valt is het belangrijk om blij te zijn met wat we hebben en dat te bewaren en te bewaken. Zoals mijn moeder zou hebben gezegd: “We klagen van weelde.”

Mijn gedicht van Herman de Coninck gaat daarover…

NOVEMBER

Er hangen nog twee blaren

Aan mijn esdoorn. Duizend anderen zijn

Rood geworden, alvorens dood.

Vergeten te kijken.

Vergeten gelukkig te zijn.

Nochtans had ik een tuin

Waarin een stoel, en die stoel

Had mij, en ik had een hand

En die hand had een glas

En mijn mond had meningen.

Alles had.

Alles had ons.

Ik wens ons allen een gelukkig nieuwjaar!

Doorontwikkelen met elkaar

"Het wordt nooit meer rustig" is een gevleugelde uitspraak van mij. Althans, dat wordt mij verteld dat ik dat vaak zeg ;-) Bibliotheek Kennemerwaard is al jaren in beweging. De ene keer gaat dat geleidelijk, de andere keer gaat dat wat meer schoksgewijs. De constante in onze organisatie is beweging en verandering. Niet als doel op zich, maar omdat we merken dat met de veranderende samenleving er andere dingen van de bibliotheek worden gevraagd. En daarmee ook van ons als medewerkers van de bibliotheek.

Ik zeg nadrukkelijk 'ons' omdat ook van mij als directeur andere dingen worden gevraagd. Niet alleen in het politieke speelveld, ook binnen onze organisatie. De tijd waarin je als directeur kon zeggen "Zo gaan we het doen, vertrouw me maar, dit gaat werken" is al lang voorbij, voor zover die er ooit is geweest of bij mij gepast heeft.

We gaan dus door met veranderen, zoveel mogelijk organisch. Afgelopen jaar hebben we stapsgewijs een aantal zogenaamde bovenlokale teams gevormd, min of meer organisch. In één team zitten medewerkers die lees- of mediaconsulent op basisscholen zijn. Ze worden op verschillende scholen in verschillende gemeenten ingezet. Met elkaar overleggen ze, ook met soms ook hun school erbij, welke medewerker het best past bij welke school. Indien noodzakelijk wisselen ze (tijdelijk) van school omdat dit dan beter past bij de vraag van de school. En met elkaar bespreken ze gemiddeld 2 keer per jaar, in een zelf samengesteld studieprogramma van 2 of 3 dagen waar hun krachten liggen en waar hun ontwikkelwensen. Heel erg inspirerend om te zien hoe zelfstandig dit team opereert.

https://pixabay.com/p-316127/?no_redirect

Er is ook een team gericht op het voortgezet onderwijs, een team voor culturele programmering, mediawijsheid, en voor laaggeletterdheid. Zo willen we meerdere teams gaan vormen, en ook meer en meer zelf laten ontdekken wat ze nodig hebben om optimaal te kunnen functioneren. Dat is spannend voor hen, en voor alle leidinggevenden. Ik hoop dat ik in de praktijk kan brengen wat ik onder andere leer bij het volgen van de online cursus U-lab. (dat laatste probeer ik weer op te pikken, in te halen, want te druk geweest met andere zaken de afgelopen maanden). Belangrijkste les is wel het luisteren ..... niet oordelen, en geen kant-en-klare oplossingen aanbieden. Kijken of medewerkers er gezamenlijk uit kunnen komen, alleen suggesties geven, en de randvoorwaarden bieden. En dat is best lastig aan beide kanten. Bibliotheken zijn van huis uit redelijk hiërarchisch ingericht. En hoewel ik denk dat ik niet zo 'bazig' ingesteld ben (HAHA), merk ik toch dat het voor sommige medewerkers fijn is als de directeur zegt dat het mag of het gewoon regelt ;-). En ik vind van heel veel zaken dat medewerkers dat prima kunnen beslissen, maar dat ik wel graag op de hoogte ben (en soms ook niet ;-)

Ik heb er heel veel vertrouwen in dat onze medewerkers die stap naar meer sturing op eigen werk gaan maken en leuk gaan vinden. En dat zal vast met vallen en opstaan gaan. Ik weet dat ik het mooi vind om medewerkers de vleugels uit te zien slaan. En ik zal vast wel eens in de fout gaan, en vertellen hoe ik denk dat zaken aangepakt moeten worden. En dan hoop ik dat ze zo slim zijn om te zeggen "dank je wel voor het advies, we nemen het mee", en dat ik dan bedenken kan dat hun oplossing ook heel goed gaat werken, of dat ze zelf moeten ontdekken dat het niet werkt.... en dan weer aanpassingen maken.

Nou ja, het belangrijkste is natuurlijk wel dat we met z'n allen achter onze programmalijnen staan, en dat alles wat we doen ten dienste staat van die programmalijnen. Dus als ze af en toe nog eens bij me binnenlopen om wat strategisch advies, dat is mijn rol tenslotte... dan graag natuurlijk ;-)